Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OperACjepOłOżNiCze–ryshistOryCzNy
3
1.3
KLeszCzepOłOżNiCze
Wroku1688,po18latachodwyprawydoParyża,
HughChamberlenopuściłAnglięiosiedliłsięwAm-
sterdamie,gdziesprzedałnarzędziemiejscowemuchi-
rurgowi,RogerowivanRoonhuysenowi,tenzaśbardzo
szybkoodsprzedałjeBaekelmanowiiRuyschowi.Tej
transakcjitowarzyszyanegdota,żesprzedanotylko
Prawdopodobniekleszczepołożniczeznanebyły
jednąłyżkę,którapóźniejnazywanabyłałyżkąRoon-
wczasachrzymskich,choćwpismachstarożytnychle-
huysena,cosugeruje,żeHughChamberlenniezdradził
karzy,np.Hipokratesa,Celsusa,Galena,Moschiona
rodzinnejtajemnicy.Ostateczniekleszczeznalazłysię
czyAetiusaniespotykamyopisunarzędziaprzypomi-
wrękachdwóchholenderskichlekarzy:JacobadeVi-
nającegodzisiejszekleszczepołożnicze[14].Wśred-
scheraiHugovandePolla,którzywroku1753ustnie
niowieczuchirurgAlbucasis(ok.936-1013)działający
ipisemniewyjawilitajemnicęChamberlenów[10,24].
wKordobie,dysponowałnarzędziemnakształtklesz-
Whistoriikleszczypołożniczychinteresującejestteż
czy,którychwewnętrznapowierzchniazaopatrzona
innewydarzenie.Otóżwroku1818,wrodzinnejrezy-
byławkolce,cosugeruje,żeprzyrządutegoużywano
dencjiChamberlenówwWoodhamMortimerHall
dowydobyciapłodumartwego,choćsugestiatanicze-
(wUdhemwhrabstwieEssex),wsienidomu,wktó-
gonieprzesądza.KleszczeAlbucasisawzależnościod
rymwlatach1633-1715mieszkaliChamberlenowie,
wymiarównazywanoAlmish-dużekleszcze,lub
znalezionoskrzynięznastępującązawartością:kilka
Mishdach-małekleszcze.Wposiadaniukleszczybył
monet,miniaturowapodobiznaPeteraChamberlena,
rzekomorównieżAwicenna(980-1037),jednaknieza-
ząbzawiniętywpapierznotatkąnostatniząbmojego
chowałsiężadenopistegonarzędzia[15].Łacińskie
miłegomałżonka”,paradamskichrękawiczek,ręcznie
określenieforcepssugeruje,żepochodzionoodformus
napisanytestamentzdatą1695roku,zbiórinstrumen-
-ciepły,cowtymprzypadkuniewieletłumaczy,bar-
tówpołożniczych-3tępehaki,3pętle(taśmy),dźwig-
dziejkojarzysięzcapere-chwytać.Filologicznain-
niapołożnicza,4parykleszczypołożniczychzokien-
tuicjasugerujeźródłosłówodfortitercapere-mężnie,
kowatymiłyżkamiikrzyżującymisięramionami.Cha-
odważnie,dzielniechwytać.
rakterystycznebyłoto,żekleszczemiałyróżnekrzy-
wizny(główkowe,bezkrzywiznymiednicznej)iróżne
zamki,aponadtobardzonsurowy”charakter,comoże
świadczyćotym,żebyłypierwsząkonstrukcjąklesz-
1.3.2
czyChamberlena.Zbiórtenprzekazanowdniu17mar-
KLeszCzeChAmberLeNA
ca1818rokuTowarzystwuMedyczno-Chirurgicznemu
Historiakleszczypołożniczychprzypominających
wLondynie[10,14,24].
współczesnytegorodzajuprzyrządzaczęłasięnaprze-
łomieXVIiXVIIwieku,prawdopodobnieok.roku
1600,aichautorstwoprzypisujesięangielskiejrodzi-
1.3.3
nieChamberlenów,choćjejprekursorembyłfrancuski
KLeszCzePALfyNA
lekarzWilliamChamberlen[3,30].Williamprzeniósł
siędoAngliiw1569rokuwwynikuprześladowańhu-
Jehan(Johann)Palfyn(1650-1730)byłsynemchirurga
genotów.Miałdwóchsynów,którymnadałtosamo
zKortrijkwzachodniejFlandrii.Pierwszenaukime-
imięPeter,adlaodróżnienianazwałichStarszym
dycznepobierałubalwierza.Powodowanychęciąpo-
iMłodszym.Obajbylilekarzami,praktykowaliwAng-
znaniaciałaludzkiegowykradłzcmentarzazwłoki,ale
lii,IrlandiiiostateczniewHolandii.Znajdowalisię
zostałprzyłapanynatymuczynku.Chcącuniknąćkary,
wposiadaniunarzędzia,którym-jakgłosili-można
uciekłdoGandawy(flam.Gent).Tu,apóźniejwPary-
byłoukończyćtrudnyporódwpołożeniugłówkowym
żu,kształciłsiędalej,byłasystentemwHôtel-Dieu,
płodu.Narzędziestanowiłosekretrodzinny.Przypusz-
odbyłwielepodróżynaukowych,cozaowocowało
czasię,żekonstruktoremowychkleszczybyłPeter
w1704rokuprofesurąanatomiiichirurgiiwGanda-
ChamberlenStarszy(1560-1631).Wroku1670wnuk
wie.Wmieścietympozostałdokońcażycia.
PeteraChamberlenaMłodszego,HughChamberlen,
Palfynwiedział,żewposiadaniurodzinyChamber-
próbowałsprzedaćkleszczewParyżuza10tys.tala-
lenówjestokrytetajemnicąnarzędziepołożnicze,za
rów(nliwrów”),zanimjednakdoszłodotransakcji,
pomocąktóregomożnarozwiązaćtrudnyporód.Być
poddanogotrudnejpróbie.Otóżfrancuskipołożnik
możeprzypadkowonarzędzietowidział,choćinspira-
FrançoisMauriceauzaproponowałChamberlenowi
cjądoskonstruowaniakleszczywłasnegopomysłu
ukończenieprzyużyciuowegocudownegonarzędzia
byłyzapewneinnenarzędziachirurgiczneocharakte-
poroduu38-letniejkarlicyzeznacznymzwężeniem
rzekleszczy,np.doekstrakcjiciałobcych.Sugestiete
miednicy.Próbatrwałatrzygodziny,leczsięniepo-
niczegoniedowodzą,azasługaPalfynawzakresie
wiodła.Rodzącazmarłapo24godzinach,Mauriceau
konstrukcjikleszczyjestbezsporna,choćnigdyswego
wykonałcięciecesarskiepostmortem,asekcjawyka-
wynalazkunieopublikował.Nieczyniączeńtajemnicy,
załarozerwaniemacicy[10].
przedstawiłswójmodelkleszczypołożniczychw1721
1.3.1
PierwszekONstrukCje
