Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYBRANeZAGADNIeNIAGeNeTYkIWPOŁOżNICTWIeIGINekOLOGII
4
sad(kb).ŚredniawielkośćkopiiCNVmieścisięwprze-
znichpowodujebardzowcześnieskutkiletalneinaj-
dziale81-341kb,alemożetobyćfragmentDNAowiel-
częściejdochodzidoobumarciazarodka/płoduwItry-
kościnawetdo2mlnparzasad(Mb).KopieCNV
mestrzeciąży.Aberracjechromosomowestwierdzasię,
zidentyfikowanow1,5mlnregionachgenomuołącz-
wzależnościodmetodybadańgenetycznych,u50-
nejdługości360Mb,costanowi12%genomu.W58%
-60%(wmetodziemikromacierzydo70%)poronio-
zidentyfikowanychkopiiCNVstwierdzonoobecność
nychsamoistniezarodkówipłodów.Aberracjechro-
genów,w99%zakonserwowaneniekodującesekwencje
mosomoweoznaczeniuklinicznymstwierdzasię
DNA.WiększośćkopiiCNVtowariantypolimorficzne
u0,6%dzieciżywourodzonych[100,117].
bezskutkówfenotypowych,aleniektóreprzyczyną
choróbgenetycznych[21,57,119].
ChociażprawiecałyDNAznajdujesięwjądrzeko-
1.3.1.1
mórkowym,toniewielkailośćDNAznajdujesięwmi-
ZMIANYMATeRIAŁUGeNeTYCZNeGOWABeRRACJACH
tochondriach.Pojedynczakomórkazawierawcytopla-
CHROMOSOMOWYCH
zmiesetkimitochondriów.DNAmitochondrialny
różnisięodDNAjądrowegoiinaczejsiędziedziczy
Wprzypadkuklasycznychaberracjichromosomowych
(dziedziczeniematczyne).MitochondrialnyDNAjest
zmianymateriaługenetycznegodużeimożliwedo
zbudowanyzdwuniciowejkolistejcząsteczkiDNA
ocenywmikroskopieświetlnym.Wyróżniasięaberra-
orazskładasięz16569parzasadizawiera37genów
cjeliczbychromosomówiaberracjestrukturychromo-
(2genyrRNA,22genytRNAi13genówbiałekłańcu-
chaoddechowego).MitochondrialnyDNAcechujesię
wysokączęstościąmutacji(5-10razywiększąniżją-
drowyDNA)[117,128].
1.3
CHOROBYGeNeTYCZNIe
UWARUNkOWANeNATLeBUDOWY
GeNOMUCZŁOWIekA
Upodłożakażdejchorobygenetycznieuwarunkowanej
leżypatologicznazmianamateriaługenetycznego(mu-
tacja).Mutacjatamożepowstaćdenovo,możeteżbyć
odziedziczonaodrodzicalubodobojgarodziców.Róż-
norodnośćklinicznaimolekularnachoróbgenetycz-
nychjestogromnaimożnajeklasyfikowaćnawiele
sposobów.Podziałwedługrodzajuuszkodzeniamate-
riaługenetycznegowyróżniachoroby:
lspowodowaneklasycznymiaberracjamichromoso-
mowymi;
lspowodowanesubmikroskopowymimikrorearanża-
cjamigenomowymi;
lspowodowanemutacjąpojedynczegogenu;
luwarunkowanewieloczynnikowo.
nymateriaługenetycznegonieskokowe,alemają
charakterciągły,aponadtotasamachorobamożebyć
spowodowananp.submikroskopowąrearanżacjągeno-
mowąimutacjąpojedynczegogenu,niektórechoroby
Jesttopodziałuproszczony.Wrzeczywistościzmia-
Rycina1.3.Aberracjestrukturychromosomów-przykłady
translokacjirobertsonowskiej(a)iwzajemnej(b)umężczyzn
zniepowodzeniamirozrodu.Hodowlalimfocytówkrwiob-
wodowej,technikaprążkowaGTG:a-translokacjarobert-
sonowskaramiondługichchromosomu21naramionadługie
chromosomu14.Jesttotranslokacjazrównoważona,alelicz-
uwarunkowanedwugenowoitp.
bachromosomówwynosi45.Kariotyp:45,XY,der(14;21)
(q10;q10).Niepłodność,6latstarańociążę,asthenoterato-
zoospermia,2-krotneIVF;b-translokacjawzajemna:na-
stąpiławymianadystalnychfragmentówramionkrótkich
1.3.1
chromosomu8(odprążkap11.2)ichromosomu11(odprąż-
ABeRRACJeCHROMOSOMOWe
kap15.1).Kariotyp:46,XY,t(8;11)(p11.2;p15.1).Normozo-
ospermia,wielokrotneinseminacje,jednaciążazakończona
Aberracjechromosomoweczęstowystępującązmia-
obumarciemw9.tygodniuciąży.
materiaługenetycznegouczłowieka.Większość
(M.Zając-Przyczynek,NZOZCGMnGenesis”wPoznaniu).