Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYBRANeZAGADNIeNIAGeNeTYkIWPOŁOżNICTWIeIGINekOLOGII
25
Etiologiawrodzonychwadrozwojowych
Tabela1.4
Etiologiawrodzonychwadrozwojowychudzieciżywo
urodzonych[56,70,83,98,117]
Aberracjechromosomowe
Rearanżacjegenomowe,mikrodelecje,
mikroduplikacje
Mutacjepojedynczychgenów
Mieszanewpływygenetyczno-środowi-
skowe
Infekcjawewnątrzmaciczna
Chorobyciężarnej
Teratogenychemiczneifizyczne
Nieznana
6
10-20-?
(wzależności
odfenotypu)
7,5
20
2
3
1,5
?-40-50
Odsetek
łypoART.Dużaanalizawykazała,żeryzykourodze-
niadzieckazwadamijestpodwyższoneook.25%
wstosunkudoryzykapopulacyjnego[47].ZIVFzwią-
zanejestpodwyższoneryzykowystąpienianiektórych
zespołówgenetycznych,wszczególnościzespołu
Beckwitha-Wiedemanna(BWS)[83,124].Cowięcej,
BWSudzieci,któreurodziłysiędziękiART,jestod-
miennyfenotypowoodBWSwystępującegoudzieci
poczętychwsposóbnaturalny,m.in.jestzwiązany
zwiększymryzykiemwystąpienianowotworów[67].
ZkoleizespółAngelmana,takżeobserwowanyczęściej
udziecizART,jestkojarzonyzhiperstymulacjąjajni-
kówukobietzzaburzeniamiowulacji[33].Wzwiązku
zrozwojemmetodwspomaganegorozroduiztym,że
wkrajachrozwiniętychjuż1-3%dziecirodzisiędzię-
kiART,koniecznejestdalszeprowadzenieobserwacji.
Konsekwencjekliniczneispołeczneurodzenia
dzieckazwadamisątakpoważne,amożliwościsku-
tecznejterapiiwieluwadznacznieograniczone,że
szczególnegoznaczenianabierajądziałaniaprofilak-
tyczne.Wprzypadkuwaduwarunkowanychgenetycz-
(np.zespołowiTurnera)lubwystępujązaburzeniaróż-
niepierwotnaprofilaktykapoleganaidentyfikacjiro-
nicowaniapłci[100,117].
dzinpodwyższonegoryzykagenetycznegoiobjęciuich
Szczególnągrupęwadrozwojowychstanowiąwady
poradnictwemgenetycznym.Profilaktykapierwotna
spowodowanesubmikroskopowymirearanżacjami
wadwrodzonychtotakżeprzyjmowanieprzezkobiety
genomowymi.Mogątobyćwadyjednegonarządulub
wwiekurozrodczymkwasufoliowegoisuplementacja
zespoływadzopóźnionymlubprawidłowymrozwo-
żywnościkwasemfoliowym.Oiledawkadzienna
jemintelektualnym.Niektóreznichsądobrzepoznane
kwasufoliowego0,4mgjestwwiększościkrajów
iwykrywalnezapomocąmetodbiologiimolekularnej
uznanazadawkęprofilaktycznąwpopulacjiogólnej,
lubmetodyFISH(np.zespołyPradera-Williego,An-
otylejestzgodacodotego,żekobietyzpadaczką,cu-
gelmana),alemetodązwyboruwichdiagnostycejest
krzycąlubtekobiety,któreurodziłyjużdzieckozwadą
badaniezzastosowaniemmikromacierzy.Metodami-
cewynerwowej,powinnyprzyjmowaćdawkę10-krot-
kromacierzywykrywazmianymateriaługenetycznego
niewiększą(4mgnadobę).Ponadtowykazano,że
(niezrównoważoneaberracjechromosomowelubmi-
przyjmowaniekwasufoliowegozmniejszaryzykotak-
krorearanżacjegenomowe)u67%pacjentówzfenoty-
żeinnychwadrozwojowychupłodu(m.in.wadyserca,
pemwskazującymnaaberracjęchromosomową,u33%
rozszczepuwargiipodniebienia)orazżenależyprze-
pacjentówzobojnaczyminarządamipłciowymi,u18%
dłużyćprzyjmowaniekwasufoliowegonaIIiIIItry-
pacjentówzmnogimiwadamirozwojowymiiu22%
mestrciąży,gdyżzmniejszatoryzykoporoduprzed-
pacjentówzwrodzonąwadąserca[70,91,109].
wczesnego[32,82,115].Pierwotnaprofilaktykawad
Blisko7,5%wszystkichwadrozwojowychoznanej
oetiologiiniegenetycznejpoleganaeliminowaniu
etiologiijestuwarunkowanychjednogenowo[83,117].
czynnikówteratogennych,wtymzwłaszczaunikaniu
Uderzającajestróżnorodnośćfenotypowachoróbuwa-
ekspozycjipłodunadymtytoniowy,alkohol,teratoge-
runkowanychjednogenowo,wtymzespołówwadroz-
nychemiczne(wtymniektóreleki),szkodliweczynni-
wojowych.Wśródzespołówwadsątakie,którymtowa-
kifizyczneiteratogenybiologiczne.Profilaktyka
rzyszyniepełnosprawnośćintelektualna,oraztakie,
IIstopnia,jakąjestdiagnostykaprenatalna,niezmniej-
wktórychrozwójumysłowyjestcałkowicieprawidłowy.
szaryzykapoczęciadzieckazwadami,alerozpoznanie
Niektórezespoływadrozwojowychsąletalnewskut-
prenatalnewadrozwojowychjestważnedlasposobu
kachiprowadządoporonieńsamoistnych,martwychpo-
prowadzeniaciążyiporoduorazleczeniachirurgiczne-
rodóworazzgonówdzieciwkrótcepourodzeniu.
gobezpośredniopourodzeniu.
Dowadrozwojowychpowstającychprzyudziale
czynnikówgenetycznychnależątakżewadywrodzone
uwarunkowanewieloczynnikowo-stanowiąoneok.
1.5.5.1
20%wadwrodzonych.Dotejgrupynależywielewad
NOWORODekZWADAMILeTALNYMI–POSTĘPOWANIe
jednegonarządu,np.większośćprzypadkówwadcewy
nerwowej,chociażtakżewadyjednegonarządumogą
Wwiększościprzypadkówpoważnewadyrozwojowe
byćspowodowanemikrorearanżacjamigenomowymi
upłodusąrozpoznaneprenatalnieiciężarnajestkiero-
[83].
wanadoośrodkaIIIstopniareferencyjności.Zwykle
Należyzwrócićuwagęnafakt,żekoniecznejestmo-
ośrodkitewspółpracujązgenetykiemklinicznymino-
nitorowaniewadwrodzonychudzieci,któresięurodzi-
worodekjestbadanyprzezlekarzagenetyka,którynie-
