Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
ZespostrzeżeniemrosyjskiegohistorykaifilozofakulturyG.P.Fiedotowa,
iżkulturędanegonaroduwostatecznymrozrachunkuokreślajegoreligia
1,
możnazgodzićsięlubnie.JednakkulturaSerbów,wktórejprawosławieuznać
możnazaswoistytwórczykodsensówichrodzimejtradycjikulturowej,zdaje
siętezętęwznacznejmierzepotwierdzać.Zaznaczmyprzytymjużnawstępie
–chodzioprawosławiemająceszczególne,„serbskie”oblicze–ukształtowane
myślą,czynemimocąautorytetujednejznajważniejszychpostaciwdziejach
kulturyserbskiej–św.Savy(ztegoteżpowodunazywaneczęsto„świętosa-
wiem”[svetosavlje])izapisującesięwświadomościzbiorowejjakosynonim
narodowości(przynależnościetnicznej),czyteżjedenzpodstawowychwy-
znacznikówtożsamościnarodowej.Oszerokorozumianejkulturzezniegowy-
rastającejiznimzwiązanej–kulturzeduchowejnajliczniejszegonarodupołu-
dniowosłowiańskiego–traktujeteżniniejszeopracowanie,niepretendujące
bynajmniejdomianakompleksowejmonografii.Celowośćdośćszerokozakro-
jonych(aprzecież,zoczywistychwzględów,ograniczonychtematycznie
imateriałowo)badańpodjętychprzezjegoautorkęmożnabyupatrywaćm.in.
wdotkliwymwręczbrakucałościowychopracowańkulturoznawczych
2,zwłasz-
1G.Fiedotow,ŚwięciRusi(X–XVIIw.),tłum.ks.H.Paprocki,Bydgoszcz2002,s.7.
2Wistocietrudnowskazaćkonkretne,całościoweopracowaniekulturoznawcze.Domiana
monografiibardziejkompleksowychwpewnymstopniuzaliczyćmożnapracęzbiorowąpodred.
PavleIviciaIstorijasrpskekulturewydanąwNowymSadziew1994r.Wybranymijużzagadnie-
niamizwiązanymizproblematykąkulturySerbówzajmowalisięm.in.:J.Cvijić,(głównie)Bal-
kanskopoluostrvoijužnoslovenskezemlje.Osnowiantropologije,Beograd1931(wyd.fototyp.
2000);P.Vlahović,KulturaludowawSerbii,tłum.J.Moroń,Z.Oczkowska,Kraków1991;
V.Matić,Psihoanalizamitskeprošlosti,t.1–3,Beograd1976–1983;M.Popović,Vidovdanićasni
krst,Beograd1976;R.Konstantinović,Filosofijapalanke,Beograd1981;V.Ilić,Mitologija
ikultura,Beograd1988;idem,Mitistvaranje,Beograd1990;idem,Religijaikultura,Niš1995;
V.Čajkanović,Sabranadelaizsrpskereligijeimitologije,I–V,Beograd1994.Wśródnowszych
opracowańwartowyszczególnić:wybranestudiaztomu:Srpskastranarata.Traumaikatarza
uistorijskompamćenju,podred.N.Popova,Beograd1996;liczneksiążkiI.Čolovicia,wtym
m.in.Bordelratnika,Beograd1993orazprzetłumaczonanajęzykpolskiPolitykasymboli,tłum.
M.Petryńska,Kraków2001;KulturnabaštinaSrbije,oprac.J.Janićijević,Beograd1998;
J.Deretić,KulturnaistorijaSrba(predavanja),Kragujevac2001;O.Milosavljević,Utradiciji
nacionalizmailistereotipisrpskihintelektualacaXXvekao„nama”i„drugima”,Ogledibr.1,
HelsinškiodborzaljudskapravauSrbiji,Beograd2002;M.Jovanović,Jezikidruštvenaistorija,
Beograd2002.Wwypadkuopracowańpolskichbadaczyszerszeujęciekulturoznawczeuwzględ-
niająpraceA.Naumowa(przedewszystkimkulturastaroserbskaiserbskieprawosławie);J.Ra-
packiej,M.Dąbrowskiej-Partyki;L.Miodyńskiego,B.ZielińskiegoorazJ.Kornhausera.
