Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Tryuk,Przekładustnykonferencyjny,Warszawa2007
ISBN978-83-01-15113-3,©byWNPWN2007
JacquesCartierwywiózłdoFrancjidwóchpojmanychIrokezówoimio-
nachDomAgayaiTaignoagny,którzynastępnieprzez8latuczylisię
językafrancuskiego.PopowrociedoKanadysłużylijakopośrednicyjęzy-
kowimiędzyFrancuzamiaIndianami.W1762r.udałasiędoLondynuna
rozmowyzrządembrytyjskimdelegacjawodzówplemieniaCheronee
wrazztłumaczemIndianinem.
PośrednikamijęzykowymibylinietylkoIndianie,lecztakżeFrancuzi
iAnglicy,którzyzasymilowalisięwśródIndian,poznaliichzwyczaje
izyki;moglirównieżsłużjakoprzewodnicy,kupcy,dyplomaci.Wśród
najbardziejznanychbylim.in.:EtienneBrûlé,tłumaczSamuelade
Champlaina,JohnLong,JerryPottsiPeterErasmus(por.Tryuk2006).Do
najsłynniejszychkobietwykonującącychzawódtłumaczkinależałanie-
wątpliwieDoñaMarina,zwanaLaMalinchelubMalintzin,tłumaczkaiko-
chankaHernánaCortésa,zdobywcyMeksyku.TłumaczemCortésabył
równieżJeronimodeAguilar.Innysłynnytłumacz,Felipillo,pośredniczył
międzyPizarremakrólemInkówAtahualpą(por.Kurz1990a).Wiadomo,
żefałszowałonzeznaniaAtahualpy,zacozostałpowieszony.Tłumaczami
wAmerycePołudniowejbyliczęstoeuropejscykolonizatorzy,marynarze,
zczasemwykształcenitubylcy.Wykorzystywaniepośrednikówjęzyko-
wych,zwanychlenguaraz,wkontaktachzIndianamistanowiłoczęstą
praktykęwkoloniachhiszpańskich.Kolonizatorzytraktowaliichjako
swoichsekretarzy,którzymielirównieżinnezadanianiżtylkoprzekła-
daniesłów,jakpiszeBertone(1987:496):
Plusqued,interpréterdesmots,ils,agissaitsouventd,interpréterdesattitudes.Il
fallait,departetd,autre,percerlafrontièredelaparoleetdétectersonoriginepour
«sentir»l,odeurdupiège,delapeur,dumensonge.
PierwszymitłumaczamiwChinachbylimisjonarzejezuici,zktórych
najsłynniejsitoMatteoRicci,AdamSchallvonBelliFerdinandVerbiest.
PrzybylionidoChinnapoczątkuXVIIw.Ichumiejętnościjakotłumaczy
byłybardzowysokocenione,atłumaczenie,jakiewykonywali,zostało
zczasemnazwanetłumaczeniemdyplomatycznym(por.Kurz1990b).
KontaktyFrancjizWielkąPortąbyłytakistotne,żewXVIIw.założono
wParyżupierwsząinstytucjęprzygotowująmłodzieńcówdozawodudra-
gomana.G.Emond,wpracyHistoireduCollègedeLouis-le-Grand,ancienCollège
desJésuitesàParisdepuissafondationjusqu,en1830z1845r.(cyt.przezDelisle
iLafond2003),takopisujepoczątkiCollègedesJeunesdeLangue:
20