Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
WproWadzenie
Wewspółczesnychbadaniachdotyczącychrozwojudziecicorazczęściej
uwzględniasięrolęprzestrzenirozwoju,zwracającuwagęnaznaczeniestymu-
lacji,którejźródłemjestnajbliższeotoczeniedziecka,szczególniedomrodzinny
jakopierwszeotoczeniefizyczneispołeczne,zjakimdzieckosięstyka(Diamond,
Hopson,1998;Fischer,Rose,1999;Lerner,2002;Davis,Broadhead,2007).
Podkreślasiętakże,żeimmłodszedziecko,tymwiększejestznaczeniestymulacji
środowiskowej,awięcijakościowegootoczenia(Ramey,Ramey,1998b;Bradley,
Burchinal,Casey,2001;Pungelloiin.,2010).Wtym-ekologicznym-podejściu
domijegonajbliższeotoczenietraktowanesąjakoźródłopodstawowychczynni-
kówwspierającychprocesyuczeniasięirozwoju,szczególniewewczesnymokre-
siedzieciństwa,aleteżjakoźródłoczynnikówpotencjalnielubrealnietemuroz-
wojowizagrażających.
Definiującpojęcienprzestrzenirozwoju”,odwołaliśmysiędointerdyscypli-
narnegopodejściateoretycznego,łączącegodorobekspołecznejpsychologiiroz-
woju,mającejjednozeswychźródełwekologicznejkoncepcjirozwojuUrie
Bronfenbrennera(1979;por.BronfenbrenneriCrouter,1983),ineurokognitywi-
stykiznaciskiemnakoncepcjesystemówdynamicznych(por.Abraham,1990;
Thelen,Smith,1994;VanGeert,1994;Smith,Thelen,2003;Thelen,2005;Fogel
iin.,2008;Kunnen,2012).Przyjęliśmy,żenaprzestrzeńrozwojudzieckaskładają
siędwapodsystemy,tj.otoczeniefizyczne,prowokującedzieckobądźniepoprzez
swąorganizacjędobezpośredniego,fizycznegokontaktuzobiektami(przedmiota-
mi),orazotoczeniespołeczne,inicjująceipodtrzymującebądźniekontaktydziecka
zinnymiosobami.Ludziomobecnymwnajbliższymotoczeniudzieckanadajemy
szczególneznaczeniezgodniezkoncepcjąLwaS.Wygotskiego(1971:podsta-
wowepraworozwojuodnzewnętrznego”donwewnętrznego”)orazz-pozosta-
jącązniąwzgodnościcodopodstawowychzałożeń-koncepcjąupośrednione-
gouczeniasię(koncepcjaMLE-mediatinglearningexperience-por.Feuerstein,
Feuerstein,1994;Klein,1994,1995;Taggardiin.,2005).
Toludzie,szczególnieosobyznaczące,awewczesnymokresieżycialudzie-
figuryprzywiązania(Bowlby,2007),wchodzączdzieckiemwliczneiróżnorod-
neinterakcje,stanowiąpośrednikpomiędzynimajegootoczeniem.Przestrzeńfi-
zyczna,wktórejżyjeizaspokajaswepotrzebydziecko,jestwistocieodpoczątku
9
