Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
byłoaktemodwagiihonorowymsposobemnaśmierćwniepomyślnychokoliczno-
ściach.Ponadtoużycietrucizny(wszczególnościopium)dozakończenianędznego
życiaschorowanychstarcówuważanozabardzowskazane.Opróczświadomegosto-
sowaniatruciznwstarożytnymRzymienależypamiętaćrównieżojegoupadku,co
byłozwiązaneznieświadomymstosowaniembardzointeresującegometalu–oło-
wiu,któryprzyczyniłsiędopowszechnegowystępowaniaołowicy.Metaltenwczy-
stejpostacicharakteryzujesięrelatywnieniskątemperaturątopnienia(ok.3270C),
dziękiczemustosowanybyłpraktyczniewszędzie,gdzietylkotobyłomożliwe(od-
lewy).Równieżdobudowysłynnychakweduktów,któremożnapodziwiaćdodzisiaj,
doprowadzającychwodępitną.Metaltenbyłrównieżskładnikiem,zktóregowyko-
nywanowiększośćnaczyń,wtymkielichydowina.
1i2i2iEuropanowożytna(XVI–XVIIwi)
NiewątpliwienajsłynniejszenazwiskozwiązaneztruciznamiwEuropienowożytnej
(Włochywokresierenesansu)toBorgiowie.MrocznaerapanowaniaBorgiówroz-
poczęłasięw1455r.,kiedyRodrigoBorgia(kardynałhiszpańskiegopochodzenia)
zostałwybranynapapieżaRzymuiprzyjąłimięAleksanderVI.Jużwczasach,gdy
byłkardynałem,pozostawałwzwiązkuzrzymskąszlachcianką–VenozząCattanei,
zktórąmiałczworodzieci(Lukrecję,Cezara,JuanaiJofrégo).Dwojeznich–Lukrecja
iCezar–zapisalisiętrwalenakartachhistoriijakobezprecedensowitruciciele.Cezar
dopuściłsięnawetzamordowaniawłasnegobrata–Juana,któregozzazdrościotruł
w1497r.podczaswspólnejkolacji.ZkoleiLukrecjęmożnaokreślićjakoDmistrzy-
niętrucicielstwa”zuwaginarzekomostosowanypierścieńzawierającytruciznę.
FascynującymtematemjestrównieżsamatruciznastosowanaprzezBorgiów–tzw.
Cantarella,którejgłównymskładnikiembyłarszenik–tlenekarsenu(III),As
2O
3.Truci-
znatabyłaidealnajaknaoweczasy,ponieważcharakteryzowałasiębrakiemsmaku
ipozostawałaniewykrywalnaażdo1836r.,kiedyJamesMarshopracowałmetodę
analitycznąumożliwiającąidentyfikacjęarsenuwsekcyjnychmateriałachbiologicz-
nych.Niektórzytoksykolodzyuznajątoprzełomoweodkryciezakreserymasowego
trucicielstwaarszenikiem.
Należyjednakwrócićjeszczedoważnejpostacitejery,którąbyłszwajcarski
lekarziprzyrodnikPhillippusAureolusTheophrastusBombastusvonHohenheim
(1493/1494–1541),znanywtoksykologiijakoParacelsus.Byłatopostaćwybitna,któ-
razapisałasięnakartachhistoriitoksykologiijakopierwszaosoba,którazdefiniowa-
łatruciznę–Dwszystkojesttruciznąinicniąniejest,bowszystkozależyoddawki”
(Soladosisfacitvenenum).
CZYMJESTTOKSYKOLOGiA?
7
