Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.3.CZYNNIKIBIOLOGICZNE
Opróczczynnikówzwiązanychzsamąsubstancjątoksyczną,tj.budowychemicz-
nejorazjejwłaściwościfizycznychichemicznych,bardzoważnymzagadnieniem
sączynnikibiologiczne.Wprowadzeniesubstancjitoksycznejdożywegoorganizmu
powodujejegoreakcjęwpostaciobrazuzatruciajakowynikuwspólnegooddziały-
waniatruciznyzorganizmem.Poniżejomówiononajważniejszeczynnikibiologiczne
mająceznaczeniewtoksykologii.
2i3i1iPrzynależnośćgatunkowa
Gatunkowezróżnicowaniewrażliwościzwierzątnasubstancjetoksyczneprzejawia
sięgłówniewróżnicachwbiotransformacji.Opróczodmiennościwmetabolizmie
substancjitoksycznychwieleinnychczynnikówmaistotneznaczeniewróżnicach
gatunkowych,wszczególności:
y
stopieńzłożonościizróżnicowaniaukładunerwowego;
y
poziomrozwojuregulacyjnychmechanizmówfunkcjifizjologicznych;
y
długośćżycia;
y
rodzajobiektubiologicznego;
y
budowaskóryiinne.
Zagadnienieprzynależnościgatunkowejjestbardzoważnewtoksykologii,
ponieważdaneuzyskanezeksperymentównazwierzętachróżnychgatunkówsą
zazwyczajekstrapolowanenaczłowieka.
Gatunkoweróżnicewrażliwościnasubstancjetoksycznedotyczącezwierząt
laboratoryjnychiwodniesieniudoczłowiekabyłyczęstoprzedmiotembadańizo-
stałydośćdobrzepoznane,np.:
y
królikisąznaczniemniejwrażliwenadziałaniesubstancjitoksycznychniżkoty;
y
upsów–inaczejniżuczłowieka–nienastępujeacetylacja;
y
kotdomowyniemetabolizujeparacetamolu(p-acetyloaminofenolu);
y
żabysąok.22-krotniemniejwrażliwenafosfoorganiczneśrodkiowadobójczeniż
myszylaboratoryjne;
y
opiumwywołujewizjeistanprzygnębieniauludzirasybiałejiChińczyków,
zkoleiuJapończykówsubstancjatawywołujeatakiszału.
2i3i2iPłeć
Zagadnieniewpływupłcinaujawnienieicharakterefektutoksycznegojestzłożone.
Różnicawtoksycznościzwiązanazpłciądotyczygłównieprzemianpodwpływem
CZYNNiKiWPŁYWAJĄCENATOKSYCZNOŚĆTRUCiZN
27
