Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Wstęp
dźwięków;zawierająonebibliografiępracpolskichostatniegookresu1).Podstawowe
wiadomościoultradźwiękachiichzastosowaniachmożnaznaleźćwwymienionych
książkach(Kwiek1968;Kwiek,Hojan,Śliwiński1971;Śliwiński,Ozimek1974;
Eysmont,Górska,Piotrowska,Zieniuk1968;Malecki1964;Bergmann1954;
Crawford1955;Vigouroux1950;Richardson1953,1957;Richardson,Brown1962;
Krasilnikow1960;Gershal,Fridman1967;Hueter,Bolt1955;Nosov1963;Blitz
1963;Rosenberg1967;Wiktorow1981;Bayer,Letcher1969;Golamina1979;
Mason,Thurston1964–1990;Nowicki1995;Jagodziński1997),wydanychstosun-
kowodawnoitrudnoosiągalnych.Obecnaksiążka,podobniejakjejpierwsze
wydanie,stanowiopracowanie,któreopróczwiadomościpodstawowychzfizyki
ultradźwiękówmazwrócićuwagęnaosiągnięciaostatnichlat,atakżepokazać,jak
istotnedlapostęputechnologicznegojestrozumieniefizykizjawiskorazprocesów
towarzyszącychwdrażaniuosiągnięćiopracowywaniunowychtechnologii.
Autorsądzi,żezmianyiuzupełnienia,którezostaływprowadzonedodrugiego
wydaniaksiążki,okażąsiępomocnewdalszymrozwijaniutejchociażwąskiej,ale
obiecującejdziedzinyzastosowań.
Ultradźwiękisątofalesprężysteoczęstotliwościachwiększychodsłyszalnych
(powyżej16000Hz),obejmująceszerokiwporównaniuzesłyszalnymzakres
częstotliwości(zob.niżej).Ultradźwiękiomałychczęstotliwościach(wzakresie
kilkudziesięciukHz)wytwarzaiumieodbieraćwielezwierząt,jak:koty,psy,
nietoperze,delfiny.Dlanasjednakżeinteresującebędąultradźwiękiwytwarzane
sztucznieażdonajwyższychmożliwychczęstotliwościzarównoomałym,jak
idużymnatężeniu.
1.2.Historiaultradźwiękówiważniejsze
ichzastosowania
Historiaultradźwiękówliczyponad100lat,jeżelizaichnarodzinyuznaćmoment
sztucznegowytworzeniaultradźwiękówprzezCagnardadelaTouraw1819r.za
pomocąsyrenyalbo,comiałowiększepraktyczneznaczenie,momentwyznaczenia
górnejgranicysłyszalnościprzezGaltona(1883)zapomocąskonstruowanejprzez
niegopiszczałki.PiszczałkaGaltonastanowiłaprzezwielelatwzorcoweźródło
ultradźwiękówwzakresieczęstotliwoścido50kHz(Bergmann1954)isłużyłajako
narzędziedlawielupodstawowychbadańprzeprowadzanychzultradźwiękami
wlatach1890–1930.Istotnymprzełomemdlapraktycznychzastosowańultra-
dźwiękówbyłypraceLangevina(1917),którywykorzystałzjawiskopiezoelektrycz-
newkrysztalekwarcu(wykrytew1883r.przezPiotraCurie)dogeneracjiidetekcji
ultradźwiękówwcieczach.Wszczególnościwykorzystałonultradźwiękiwtoni
1)Informacjeopracachpolskichzdziedzinyultradźwiękówdoroku1982możnaznaleźć
wWykaziebibliograficznympracpolskichautorówzdziedzinyakustykiwlatach1945–1965,1966–1971,
1972–1982.
