Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Kulturakonsumpcjizabawy
25
Niedojrzałośćihedonizmwspołeczeństwiekonsumpcjizabawy
Niedojrzałośćiidącyzniąwparzehedonizmzdająsiękluczami,niezapominając
wszakżeoekonomicznychfundamentachspołeczeństwakonsumpcyjnego,kluczami
dozrozumienianświatazabawy”orazokolicznościirodzeniasię,atakżepostępów
Combsowskiegonnowegowiekuludycznego”38.
FrancescoM.CataluccioprzywołałzapomnianąnaZachodzie,awPolscechyba
wogólenieznanąpracęJ.Huizingizroku1935,wktórejtenautorśledzioznaki
nadciągającegoschyłkuzachodniejcywilizacji.Jednązoznakowegoschyłkujest
dziecinność/zdziecinnienie,zjawiskopermanentnejniedojrzałości:nDziecinnością
-cytujeF.M.Cataluccio-oznaczasiępostawaspołeczeństwa,którezachowujesię
owieleinfantylniej,niżpozwalanatopoziomjegomądrości,izamiastwychowywać
chłopcanamężczyznę,pozwalamunapozostaniedzieckiem”39.
J.Huizingawinnymmiejscudodaje:
Wieluludzi,wykształconychiniewykształconych,podchodzidożyciajakdozabawy,
podobniejakczyniątodzieci,itowkońcustajesięichtrwałąpostawą.Takawieczna
niedojrzałośćodznaczasięzapominaniemowłasnejgodnościorazbrakiemszacunkudla
innychiichpoglądów,copłynieznadmiernejkoncentracjinaswojejosobowości.Bo-
wiempowszechnezaniżaniepoziomuwładzysądzeniaizdolnościkrytycznychtworzy
korzystnygruntdlategostanurzeczy.Tłumczujesiędoskonale,kiedymożesięwy-
wyższyćwzględnieswobodnie.Takasytuacja,wktórejodrzucasięhamulcewynikające
zniezachwianychprzekonańmoralnych,możesięokazaćwpewnychokolicznościach
bardzoniebezpieczna40.
Takiezachowaniemożnatolerowaćwprzypadkudzieci,któreniemająjeszcze
utrwalonychprzekonańmoralnych(wistociechodziosystemwartości),nieudoro-
słych.Wichprzypadkuonedowodemniebezpiecznejspołecznieniedojrzałości.
Istotnie,niedojrzałośćkojarzysięwnaszejkulturzezestanemdziecka,któreżyje
wświeciefantazjiizabawy,gdyżświatdorosłych,światodpowiedzialności,jest
jeszczedlaniegozamknięty.Stantencechujesięzycznąsłabością,alerównieżdu-
chowymlękiem,obawąprzedprzemocązestronydorosłychiniepokojemwobecich
nieznanegoświata.Niedojrzałośćdzieckajeststanemnaturalnym,młodyczłowiek
jestimusibyćniedojrzały.Niedojrzałośćwokresiedojrzewaniastanowiniezbędny
elementzdrowia.CatalucciocytujeteiinneuwagiamerykańskiegopsychologaDo-
naldaW.Winnicotta,którytakżestwierdził:
Istniejetylkojedenśrodeknaniedojrzałość,upływczasuipowolnezdobywaniedojrza-
łościzgodnieztym,coczasprzynosi.Niedojrzałośćjestbezcennymskładnikiemokresu
dojrzewania.Wniejmieszcząsięnajbardziejinspirującecechytwórczegomyślenia,świe-
38Ibidem,s.115-116.
39
F.M.Cataluccio,Niedojrzałość.Chorobanaszychczasów,tłum.S.Kasprzysiak,Kraków2006,
s.8.PracaJ.HuizinginosiłatytułIndeschauduwenvanmorgen.Eendiagnosevanhetgeestellijklijden
vanonzentijd.
40Cyt.za:F.M.Cataluccio,Niedojrzałość...,s.9.