Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Nagórko,Zarysgramatykipolskiej,Warszawa2007
ISBN978-83-01-15390-8,©byWNPWN1998
Wprowadzenie
Niezwyklepożytecznymtypempodręcznikówzzakresunaukścisłychsą
zbioryzadań–zmatematyki,fizyki,chemii.Czyzastanawialisiękiedykolwiek
Państwonadtym,dlaczegobrakujeodpowiedniobogatychzbiorówzadańićwiczeń
zgramatyki?
Zadaniagramatycznebezkomentarza,bezteorii,niemająrozwiązań,któreby
swojąjednoznacznościądorównywaływynikomzadańmatematycznych.Przyczyna
tegostanurzeczytkwiwsamymobiekciebadańjęzykoznawczych–wjęzyku.
Niebezpowoduzaliczasięjęzykoznawstwodonaukhumanistycznych,
mającychzaprzedmiotrzeczywistośćukształtowanąprzezczłowieka,awłaściwie
ciąglekształtowaną,zmiennąwczasieihistorii,poddanącałemumnóstwu
wpływającychnaniączynników,spośródktórychtylkodrobnączęśćjesteśmy
wstaniesobieuświadomić.
Ktośmógłbywtymmiejscuzauważyć,żeimatematykajestdyscypliną
humanistyczną,bowiemwostatecznejinstancjiopisujeregułyludzkiegomyślenia.
Tak,aleregułytesązarazemobiektywne:odkrywamyjetakżewnaturzeiwe
wszechświecie,rządząonespadaniemjabłekzdrzewa,jakilotamiwkosmos
(choćtumożezawodzićstworzonaprzezludzitechnika).Tegoporównania
zregułami(twierdzeniami)matematykiniechcielibyśmyzakończyćwnioskiem,że
wtakimraziejęzyknieistniejeobiektywnie.Przeczytemunaszecodzienne
doświadczenie.Zapomocąjęzykaporozumiewamysięzinnymi–niemożebyć
onzatemwyłączniesubiektywny.Jakdotądniewymyślonolepszegosystemu
komunikacjispołecznej.Ichoćpoetaromantycznyskarżysię,że„Językkłamie
głosowi,agłosmyślomkłamie”,choćsaminierazmamypoczucieubóstwa
środkówjęzykowegowyrazuwobecwłasnych–jedynychiniepowtarzalnych
–przeżyćimyśli,tojednakzarazemkażdemuznaszdarzyłysięzpewnością
sytuacje,wktórychmogliśmydocenićnawettakieodrzucaneprzezlogikęcechy
językanaturalnego,jaknieostrośćznaczeń,wieloznacznośćwyrazówistruktur,
metaforyczność.
Język,rzeczywistośćjęzykową,trudnojestzdefiniowaćwtakisposób,by
definicjatazadowalaławszystkich.
Napoczątekzgódźmysię,żejęzyknieistniejebezczłowieka–wspólnoty
językowejiłączącejjąkultury.Jeślizjakichśhistorycznychprzyczynwspólnota