Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Białka
Białkadostarczanezpożywieniemsąźródłemaminokwasówendogen-
nychiegzogennychniezbędnychdobudowyiodnowytkanekorganizmu
orazaktywnościenzymówihormonów.Wwyjątkowychsytuacjachmogą
byćużytejakomateriałenergetyczny(przynadmiernymspożyciulubbra-
kuodpowiedniejilościwęglowodanówitłuszczów).
Aminokwasyegzogenne,czylite,którychorganizmdzieckaniepotrafi
syntetyzować,musząbyćdostarczonezpożywieniem.Sąto:izoleucyna,
leucyna,lizyna,metionina,fenyloalanina,treonina,tryptofan,walina
ihistydyna(tęostatniądoroślipotrafiąsamisyntetyzować).Noworodki,
aszczególniewcześniaki,wymagajądodatkowejpodażycysteiny,tyrozy-
nyitauryny.
Jedynymbiałkiem,któregoskładwoptymalnysposóbpokrywa
zapotrzebowanienoworodkainiemowlakanaaminokwasy,jestbiałko
mlekaludzkiego.
Źródłemwysokowartościowychbiałeksąprzedewszystkimprodukty
zwierzęce:mięso,jaja,mlekoijegoprzetworyorazryby.Białkaroślinne
sątrudniejtrawioneiwymagająodpowiedniegokomponowaniaskładni-
kówdiety.Niedostatecznapodażbiałekprowadzidozahamowaniaroz-
wojufizycznego,spadkuodpornościnachorobyinfekcyjneorazobniże-
niasprawnościintelektualnej.
Wdieciedziecibiałkopowinnodostarczaćod9%(ukarmionychnatu-
ralnie)do12%energiidobowej.Zapotrzebowanienaniejestzależneod
wiekuiwartościodżywczejpodawanegobiałka.
Węglowodany
Węglowodany(cukry)sągłównymźródłemenergiidostarczającymwpro-
cesieprzemian4kcalz1grama.Dzieląsięwzależnościodwielkościczą-
steczkinawęglowodanyzłożone(polisacharydy)iwęglowodanyproste
(monosacharydyidisacharydy).Wprzewodziepokarmowym,podwpły-
wemodpowiednichenzymów,ulegająonetrawieniuiwchłanianiu,dostar-
czającglukozyjakopodstawowegopaliwadopracymózguiinnychtkanek.
Węglowodanyproste(cukryproste)mająsłodkismakiszyb-
kowchłaniająsięzprzewodupokarmowego.
14
