Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Początkirolnictwa
7
Ludzieutrzymywalisię,łowiącryby,polującizbierającowoce,nasiona,
orzechyijagody-sposóbżycia,któryzapewniałutrzymaniemałym
grupom,leczpowodowałrównież,żełowcy-zbieracze,kiedyzasoby
jednegoobszaruzostałyczasowowyczerpane,szlicorazdalej.
Wówczas,około8000latp.n.e.,cośwyjątkowegostałosięnaobsza-
rzeŻyznegoPółksiężyca,wregionieBliskiegoWschodu,któryciągnie
sięoddolinTygrysuiEufratunawschodzieidalejnazachódpoprzez
Syrię,abynastępnieskręcićnapołudnie,przecinającLewant.Towła-
śnietamludziezaczęliuprawiaćrośliny,rozpoczynająctymsamym
ogólnoświatowąrewolucjęwsposobiefunkcjonowaniaspołeczeństw.
ŻyznyPółksiężycbyłpierwszym,aleniejedynymobszarem,którydo-
świadczyłrewolucjiagrarnej;niezależnieodniegorolnictwopojawiło
siętakżewróżnychinnychczęściachświata,wtymwMezoameryce,
andyjskiejczęściAmerykiPołudniowej,Chinach,AzjiPołudniowo-
-WschodniejorazAfryceSubsaharyjskiej.
Pierwszeroślinyuprawne.Zapewnenieprzypadkowopoczątki
rolnictwazbiegłysięzkońcemostatniejepokilodowcowej10tysięcy
lattemu.WmiaręocieplaniasięZiemitopniejącelodowce,pokrywa-
jącewiększączęśćpółnocnejEurazjiiAmerykiPółnocnej,uwolniły
ogromneilościsłodkiejwody.
Wtakichwarunkachsurowatun-
draustąpiłamiejscabogatszejro-
ślinności-łąkomilasom,które
zapewniłymyśliwym-zbieraczom
znacznie
bardziej
urozmaiconą
Ukryteniebezpieczeństwo
Uzależnienieoddietyzbożowejzawierałoukry-
teniebezpieczeństwo.Wwieluszkieletachpo-
chodzącychzeświatastarożytnegostwierdzono
śladyropniwszczęce-ichpowodembyło
uszkodzeniezębówpodczasgryzieniaodłam-
kówkamieniużywanychdomieleniaziarna.
zdobycz.Wniektórychregionach
środowiskobyłotakproduktyw-
ne,żegrupy,którewiedziały,jak
jewykorzystać,mogłypozosta-
6500–6000p.n.e.
hodowlabydłanaBliskimWschodzie
iwAfrycePółnocnej
6000p.n.e.
rolnictwowpołudniowo-wschodniejEuropieidolinieNilu;
budowasystemówirygacyjnychwMezopotamii;
wJerychuiÇatalHöyükwAnatoliiodnalezionopozostałości
poniewielkichmiastach
