Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
łegowjakimśsensiepowracał.Krewnaarenieprzelewanabyłaprzecież
wjegointencji.
1.2
Wierzenianatematduchówzmarłych
Ci,którymudzielonopochówkuzgodniezwyżejzarysowanymsche-
matem(rozdz.1.1),jeśliwolnomiposłużyćsiępewnymuproszczeniem,
stawalisięwedługpowszechnegomniemaniaczęściąnświatapodziem-
nego”(inferi)jakodimanes,ajeślizaliczalisięwpoczetczłonkówrodzi-
ny,pełnilijednocześniefunkcjęduchówprzodków(diparentes).Pamięć
ozmarłychkultywowanodoroczniepodczastzw.Parentalia(resp.dies
parentales)trwającychod13do21lutego(ostatnidzieńnazywanoFeralia)
orazwrocznicęśmierci
30
.Bliscygromadzilisięwówczasprzygrobow-
cachbądźmogiłachswoichzmarłych,abyzłożyćimskromneofiaryoraz
dary(owoce,sól,kwiatyitp.),odprawićkrótkiemodłyispożyćwspólny
posiłek
31.Czynnościtenosiłyzbiorczemianoparentatio,akiedyzosta-
łyodpowiedniodopełnione,nazywanojepoprostuiusta
32
.Owidiusz
wspomina,żewdalekiejprzeszłościzdarzyłosięRzymianom,zajętym
prowadzeniemwojen,porzucićtenobyczaj.Skutkiichzaniedbaniabyły
podobnofatalne(Fast.2.553—534):perqueviasUrbislatosqueululasse
peragros|deformesanimas,volgusinaneferunt(npowiadają,żeduchy
szkaradne,tłumbezcielesny,|zawodziły[snującsię]pomiejskichdrogach
ipolachszerokich”)
33.Wkrótcejednakprzywróconomogiłomwłaściwą
cześć.Zapotencjalniegroźnedlażyjącychuważanozwłaszczaduchy
tych,którzyniezostali(właściwie)pochowani,poniósłszynaprzykład
30
WardeFowler1969(
11899):307;BöMer1958:120—121;ŠterbencErkes2011:
55—56.Źródłaepigraficzneiliterackiedowodzą,żewpoczetparentesjakoobiektuPa-
rentaliazaliczanonietylkoprzodków,alebliskichwogóle.Por.Dolansky2011:129—131.
31Por.Ov.Fast.2.533—570nt.Feraliaetc.
32
Var.L.6.34;Macr.Sat.1.13.3fin.;Aus.Par.30.11orazniżejnt.Cic.S.Rosc.23—24.
DotegoLandgraf
21914:61adloc.,którywynotowujejeszczeinneźródła.
33Por.BöMer1958:124adloc.;Dolansky2011:143—144.
1020
WierzenianatematduchÓWzmarłych
23
