Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Odpornośćprzyrodniczaorazjej
znaczeniewadaptacyjnymzarządzaniu
środowiskiem
1.1.Zagadnienieodpornościwujęciuróżnychdyscyplin
naukowych
Odpornośćjestkojarzonazterminami:rezyliencja,prężność,wytrzyma-
łość,niepodatność,elastyczność,zdolnośćzdrowienia.Pojęcietostosuje
siępowszechniewekologiiinaukachośrodowisku,wnaukachspołecznych
itechnicznych,medycynieorazekonomii.Wnajbardziejpodstawowymro-
zumieniu,odpornośćoznaczazdolnośćokreślonegosystemu,grupyluborganizacji
doefektywnejreakcjinazaburzeniapochodząceześrodowiskazewnętrznegolub
wewnętrznegoorazadaptacjędozmieniającychsięwarunków(por.Timmerman
1981;Alwangiin.2001).
Najstarszyrodowódmająrozważaniaczłowiekadotycząceodpornościjego
własnegoorganizmuorazcałychspołecznościnazmianyzachodzącewotocze-
niu,różneformypresji,urazyfizyczne,chorobyitp.Problematykaodporności
nachoroby,szczególniezakaźne,rozwijanabyłaprzezlekarzystarożytnych
Chin,anastępnielekarzygreckichirzymskich.Wiadomom.in.,żejeden
zpionierówmedycyny-Hipokrates(460-377p.n.e.)uznawałistnieniewor-
ganizmiepewnejsiły(vismedicatrixnaturae),którapozwalałanasamodzielne
zwalczeniechoroby(Brzeziński2014).Hipokrateswskazałponadtonajedność
organizmuzotaczającymgośrodowiskiem,aszczególniewodą,powietrzem
czykonkretnymmiejscem.PoglądyHipokratesaorazjegouczniówstałysię
podstawąrozwojuantropologii,geografiimedycznejiekologii.Doprawdzi-
wegoprzełomuwbadaniachnadodpornościąorganizmuczłowiekaprzyczy-
niłsięLouisPasteur(1791-1865),uznawanyzatwórcębakteriologiioraz
immunologii.Immunologiajestnaukąosposobachreagowaniaorganizmów
nadziałanieczynnikówchorobotwórczych.Wklasycznymrozumieniusku-
piasięnabadaniuskładnikówtworzącychwrodzony(niespecyficzny)oraz