Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Zagadnienieodpornościwujęciuróżnychdyscyplinnaukowych
5
ochronnymi.ZdaniemBoruckiejiOstaszewskiego(2009)doczynnikówry-
zykazaliczasiętzw.czynnikiniespecyficzneispecyficzne.Pierwszemogą
sięprzyczyniaćbezpośredniodowystąpieniazaburzeńprzez:deficytyuwagi,
częstekonfliktywrodzinie,niepowodzeniaszkolne,odrzucenieprzezrówie-
śników,ubóstwo,dyskryminację.Zkoleiczynnikispecyficznemogąsprzyjać
wzrostowiprawdopodobieństwapojawieniasięokreślonychproblemówlub
zaburzeń,np.ywaniesubstancjipsychotropowych,byobniżyćpoczucie
winy.Dogrupyczynnikówochronnychzaliczasięcechyindywidualne,takie
jak:wysokasamoocena,poczucieskuteczności,towarzyskość,dobrefunk-
cjonowanieintelektualne,spokojneipogodneusposobienie,wiara,talenty,
atakżeuwarunkowaniarodzinnewpostacibliskichizgodnychrelacjimiędzy
członkamirodzinyczydobrejsytuacjimaterialnejrodziny.Ochronnycharak-
termająrównieżczynnikizewnętrzne,tj.:dobreibezpiecznesąsiedztwo,
przynależnośćdoorganizacjiocharakterzeprospołecznym,uczęszczaniedo
sprawniefunkcjonującejszkoły(por.Garmezy1985;Rutter1987;Werner
2000;MasteniPowell2003;KumpferiSummerhays2006).
Wnaukachekonomicznychodpornośćdefiniujesięnajczęściejjakozdol-
nośćgospodarkiregionudowyjściaztrudnejsytuacjigospodarczejwywołanej
kryzysamizewnętrznymilubjakoumiejętnośćdostosowaniasiędotejsytuacji
orazwykorzystaniapozytywnychimpulsówzniązwiązanych(Briguglioiin.
2009).Martin(2010)uznaje,żezagadnienieodpornościograniczasiędotrzech
sposobówreakcjinakryzysygospodarcze,tj.:
1)oporu,czylizdolnościregionudoodrzuceniadestrukcyjnychzmianwywo-
łanychrecesjami;
2)odbudowy,czyliumiejętnościskutecznegoodtworzeniagospodarkipokry-
zysieekonomicznym;
3)reorientacji,czylistopniaizakresu,dojakiegoregionjestwstaniezmienić
swojąstrukturę(tab.1).
WedługMasikaiRzyskiego(2014)orazMasika(2017)odpornośćekonomicz-
natozdolnośćregionalnejgospodarkidoprzeciwstawieniasię,absorpcjilubprzezwycię-
żeniazewnętrznychwstrząsówekonomicznych.Oodpornościekonomicznejświad-
czymożliwośćpowrotugospodarkiregionudoustalonejiściślezdefiniowanej
równowagi,któramożebyćmierzonaprzezróżnewskaźnikiekonomiczne
(por.Christophersoniin.2010).Decydującywpływnaodpornośćgospodarczą
mająm.in.silnysysteminnowacji,nowoczesnaorazwydajnainfrastruktura
transportowaikomunikacyjna,zdolniiinnowacyjnipracownicy,sprawny
systemfinansowyorazbazaekonomicznacharakteryzującasięznacznądywer-
syfikacją.ZdaniemHamelaiVälikangasa(2003)systemyiorganizacjegospo
-
darcze,podobniejakekosystemy,powinnyewoluowaćwsposóbelastyczny,
staledostosowującsiędozmianotoczenia.Wspomnianiautorzypodkreślają,
żedużeprzedsiębiorstwa,bazującenatradycyjnychproduktachikonserwa-
tywnychklientach,bardziejpodatnenakryzysygospodarcze.Sevilleiin.