Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wstęp
mentarycznymiiotwartymitekstami:ZawisząCzarnymiSamuelem
Zborowskim.
Wroku1842SłowackiprzyjąłnaukęAndrzejaTowiańskiegoizostał
członkiemparyskiegoKołaSprawyBożej,którejednakwkrótceopu-
ścił,protestującprzeciwko–jakpisał–ndążnościrosyjskiej”wKole,
atakżeniechcącrezygnowaćzwolnościduchowejorazzeswojegopo-
etyckiegopowołania.UdziałpoetywKoletowiańczykówbyłwyra-
zemautentycznychprzemianduchowychpoety,aleniemieściłysię
onewporządkudziałańsektyTowiańskiegoiSłowacki,odchodząc
zKoła,poszukiwałwłasnejdrogi.Wlatach1843i1844przebywał
wPornicnadoceanemiowocemtychpobytówbyłamodlitwaGene-
ziszDucha,którastałasiępodstawądosformułowaniaprzezpoetę
takzwanegonsystemugenezyjskiego”,czylizespołusądównatemat
naturyświataiczłowieka,obejmującegoprawanatury,dziejeludzko-
ściiwizjeegzystencji.PonieważSłowackiwierzył,żewyrażaprawdy
objawione,doostatnichdniżyciapisałgorączkowo,objaśniającdu-
chowysensświata;niedopracowywałswychutworów,niezamykał
ich,zmagałsięzformamiliterackimi,alejużniedbałoziemskąsławę
literata,całkowicieoddającsiębardzoszczególnejtwórczościpoetyc-
kiej,mistycznejireligijnejwgruncierzeczy,aletakże–wsensiepo-
etyckim–rewelatorskiej,gdyżtowłaśniepoezjastawałasięnajwyż-
szymsposobempoznaniaiwyrażaniaprawdmistycznych.
Agezylauszpozostałwrękopisie,Słowackinigdygonieukończył
iniewydał,aletakasytuacjaniebyłaniczymnadzwyczajnyminie-
zwykłymwówczesnejpraktycepisarskiejpoety-mistyka.Autograf
szczęśliwieprzetrwałdonaszychczasówiznajdujesięwzbiorach
Ossolineum2.Agezylauszstałsięwyzwaniemdlafilologów,którzy
kilkakrotnieprzygotowywaliedycjeutworu.Porazpierwszyzostał
opublikowanywroku1884;równolegleiniezależnieukazałsię
wów-
czaswprzygotowaniuJózefaHieronimaRychtera3orazHenryka
Biegeleisena4.Najważniejszeinajpełniejszewydaniedramatuw
opra-
cowaniuJuliuszaKleineraiJanaKuźniaraprzyniósłtomXII(część
druga)DziełwszystkichpodredakcjąJuliuszaKleinera5.
Taksiążkajestpróbąponownejlekturytegoniezwykłego,fascy-
nującegodzieła,zarównowporządkuhistorycznoliterackim
iin-
ter
pretacyjnym,jakwwymiarzeedytorsko-tekstologicznym,
czyli
wsensiedosłownym:próbąponownegoodczytaniarękopisuutwo-
ru,atakżeskomentowaniamiejscniejasnychiniezrozumiałych,
zwłaszczaodczytaniaaluzjiikontekstówkulturowych.Agezylausz
niemalzawszepozostawałnauboczugłównychtraktówinterpreta-
