Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Żywanowska,Agresjauosóbzlekkąniepełnosprawnościąintelektualną,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-330-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2005
28
Agresjauosóbzlekkąniepełnosprawnościąintelektualną
Występowanieinstynktuwalkijakojednegozważniejszychinstynktówpod-
kreślateżinnytwórcateoriiinstynktów–hormizmu–W.McDougall(por.
Skorny,1968).Wświetlejegoteoriiagresjaniemacharakteruspontanicznego,
alewystępujenaskutekfrustracjipozostałych,pozainstynktemwalki,dążeńpo-
pędowychjednostki.Gniewbędącykatalizatoremwystąpieniazachowaniaagre-
sywnegoprzeztegoautorajestuznawanyzazjawiskopozytywnezbiologicznego
punktuwidzenia,ponieważpobudzadozachowańumożliwiającychzaspokoje-
niepotrzebczłowieka,skłaniadoobronyprzedatakiem,umożliwiautrzymanie
dotychczasowegostanuposiadania.
Wspólnąpłaszczyznąwszystkichinstynktywistycznychteoriiagresjijestuka-
zaniezachowańagresywnych,któremogąwystępowaćwformiedopuszczalnej,
akceptowanej,anawetkorzystnejzespołecznegopunktuwidzenia,np.wzawo-
dachsportowych.Zapewniatoutrzymaniepoziomuagresywnejenergiiponiżej
progukrytycznego,któregoprzekroczeniewiążesięzprawdopodobieństwem
wybuchówagresji.Żadnazteoriinieuznajeagresjizazjawiskoszkodliwespo-
łecznie,aletylkoteoriaetologicznaopieraswewnioskinapodstawachnauko-
wych.Stądteorieujmująceagresjęjakoinstynktnieznajdująpotwierdzenia
waktualnieprowadzonychbadaniach.Pozostająteżwsprzecznościzdanymi
kierującymiuwagęnaplastycznośćludzkiegozachowaniainajegodecydujące
uzależnienieodprocesówuczeniasię(Wojciszke,2000).
1.2.2.Psychospołeczneteorieagresji
Niesposóbwykluczyćistnieniaorganicznegopodłożaagresji,acz-
kolwieklicznebadaniapsychologówisocjologówświadcząjednakojejróżnych
uwarunkowaniachpsychospołecznych.
1.2.2.1.Agresjajakoreakcjanafrustrację
Pierwszą,jasnowyrażonąpsychologicznąkoncepcjąagresywnego
zachowania,którazyskałaogromnąpopularność,byłateoriafrustracji–agresji.
Związekagresywnegozachowaniasięzfrustracjąbyłprzedmiotembadań
eksperymentalnych,którezostałyzainicjowaneprzezJ.Dollardaiwspółpracu-
jącyznimzespółpsychologówzUniwersytetuYale(Dollardiin.,1939).Bada-
czecisformułowalihipotezęznanąwliteraturzenaukowejpodnazwąDhipotezy
agresjifrustracji”,zktórejwynikało,żewszelkaagresjajestwynikiemfrustracji,
awszelkafrustracjarodziskłonnośćdoagresji.Przyczymfrustracjaokreślana
jestjakozewnętrznezakłóceniezachowaniaukierunkowanegonacel,agresjazaś
stanowirezultatpopędudorozładowaniastanufrustracji.Wtejklasycznejteorii
