Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PodwpływemprzemiantechnologicznychwKrólestwiePolskim
nastąpiłtakżeznaczącypostępwdziedzinieprzemysłulekkiego.
Wjegoinfrastrukturzeznalazłysięlicznezakładyspożywcze,papier-
niczo-poligraficzne,skórzane,cukrownicze.Nieulegajednakwąt-
pliwości,żezarównopodwzględemilościowym,jakijakościowym
dominowałabranżawłókiennicza.Największymokręgiem,specjalizu-
jącymsięwdziedziniewłókiennictwaiprzemysłuodzieżowego,była
Łódź.PierwsiwKrólestwiePolskimtkaczebawełniano-lnianizaczę-
liosiedlaćsięnajejtereniejużwlatach1824-1830.Szacujesię,że
wokresiepoprzedzającymwybuchPowstaniaListopadowego,ziemie
polskiezaborurosyjskiegozamieszkiwałook.539rodzinzajmujących
sięwytwórstwemwłókienniczym.Dbającoosiągnięciejaknajwyż-
szegopoziomuprodukcjikonfekcyjnej,właścicieleposzczególnych
manufakturstaralisięwprowadzaćróżnorodneinnowacjetechniczne.
Wydawałosięzatem,żeudoskonalanietechnologiiwytwarzaniama-
teriałówwposzczególnychzakładachwłókienniczychbędzieproce-
semkrótkotrwałym,którywszybkimczasiezapewniprzedsiębiorcom
wymiernekorzyści.Nieprzewidzianojednak,żewybuch,anastępnie
upadekPowstaniaListopadowegowywrzetakznaczącywpływnago-
spodarkęprzemysłową,atymsamymnatempopostęputechnicznego.
WrazzodebraniemprzezcaraMikołajaIautonomiiKrólestwuPol-
skiemuzniknęłyszansenaszybkąindustrializacjęziempolskichzabo-
rurosyjskiego.Zbudowanocoprawdaw1833r.wielkąfabrykętkanin
lnianychwŻyrardowie,atakżeoddanodoużytkuw1845r.pierwszą
wKrólestwieliniękolejowąwarszawsko-wiedeńską,alebyłytopo-
jedynczeprzykładyznacznieograniczonejdziałalnościwdziedzinie
uprzemysłowienia35.
Modernizacjairozbudowainfrastrukturyzakładówwłókienniczych
nastąpiłaponowniedopierowdrugiejpołowieXIXw.WŁodzi,wza-
kładachWendischazamontowanowówczasmaszynyzsilnikiemhy-
draulicznym,zaśwfabryceGeyerawrzecionamechanicznesprowadza-
nezFrancjiorazmaszynęparowąomocy60KM36.Zaczęłytakżepo-
wstawaćinneośrodkiprodukcjiwłókienniczej,m.in.wWarszawiewraz
zpodległymiguberniwarszawskiejpowiatamikonińskim,kaliskim,
włocławskim,piotrkowskim,rawskim,sieradzkim.Wybudowanotakże
zakładywZgierzuiTomaszowie.W1865r.naterenieKrólestwaPol-
35P.Wandycz,Podzaborami1795-1918,op.cit.,s.180-181.
36Łódź.Dziejemiastado1918r.T.1.Pracazbiorowapodred.RyszardaRosina,War-
szawa-Łódź1980,s.226-238.
Postęptechnicznynaziemiachpolskichwokresiezaborów
23
