Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wposzukiwaniupodstawodpowiedzialnościwewspółczesnymprawiekarnym...
35
litykówbardzoczęstozmanipulowanego-wjakimsystemiechcielibyśmy
żyćisamorealizowaćsię.Łatwoteżzauważyć,żenatejpłaszczyźnieosoby
zajmującesięprawemkarnymwsposóbprofesjonalny-zarównowośrod-
kachuniwersyteckich,jakiwpraktycewymiarusprawiedliwości-mają
niewielkiwpływnajegokształt,acowięcej-niedysponująargumentacją,
którąmożnabyuznaćzanieodpartą.Wtymwłaśniesensie-powtórzęto
razjeszcze-prawokarneorazprzyjętymodelodpowiedzialnościkarnej
opierasięnapodstawachocharakterzenienaukowym,atymsamymstaje
sięprzedewszystkimpolitycznyminstrumentemsprawowaniawładzy.
Jakoniecobardziejzłożonajawisięodpowiedźnapytanieoto,czyistnieje
możliwośćnaukowegouzasadnieniaprzyjmowanejkonstrukcjimodeluod-
powiedzialnościkarnej.Niejesttojużbowiempytanieoto,cojestwartością,
którąnależyzapomocąsankcjikarnejchronić,aleraczejoto,wedługjakich
zasad-zarównowobszarzeprawamaterialnego,jakiprocesowego-od-
powiedzialnośćkarnąkonstruować,przyczymchodzićtutajmożezarówno
ostanowienie,jakiostosowanieprawa.
Syntetycznąanalizętejkwestiirozpocznęodstwierdzenia,żeprzyjmowa-
nymodelodpowiedzialnościkarnejjestprzejawem,odzwierciedleniemczy
możepochodnąrozmaitychteorii,jakieoddziesiątek,anawetseteklatwna-
uceprawakarnegotworzone,udoskonalane,modyfikowaneczywręcz
zastępowaneinnymiteoriami.Wydajesię,żepytanieoichnnaukowość”
wymagałobyjednakpewnegoprzekonstruowania,sprowadzającegosiędo
wyodrębnieniawistociedwóchzasadniczychkwestii,któredałobysięująć
następująco:
czykryteriomteoriinaukowejodpowiadająkoncepcjeteoretyczneod-
noszącesiędoontycznychpodstawodpowiedzialnościkarnej;
czykryteriomteoriinaukowejodpowiadająkoncepcjeteoretyczneod-
noszącesiędonormatywnychpodstawodpowiedzialnościkarnej19.
Nasuwasięchybadośćdobrzeuzasadnionahipoteza,żeprzybadaniuiusta-
laniuontycznychpodstawodpowiedzialnościkarnejmożnawzasadziepo-
sługiwaćsięteoriąnaukową,konstruowanąwsposóbwłaściwydlanauk
empirycznych.Dobrymprzykłademzdajesiębyćproblematykakauzalna,
19Szerzejpróbowałemodpowiedziećnaobapytaniaw:J.Giezek,Omożliwości...,s.3in.