Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksanderWielopolski.Próbaustrojowejrekonstrukcji...
PozaradamigubernialnymiipowiatowymiwprowadzonowKrólestwieradymiejskie.
Miast,któreskorzystałyztejformysamorządności,było17
80
.Radnychwybierałyzgroma-
dzeniawyborczemiejskie,zaśmiastaKrólestwaPolskiegozostałypodzielonenatrzygrupy
(rzędy).MiastempierwszegorzędubyłaWarszawa,wktórejustawaoradachmiejskich
ustaliłaliczbęradnychnadwudziestuczterech,wmiastachdrugiegorzęduliczbaradnych
miaławynieśćdwanaścieosób,zaśwtrzeciegorzęduośmiu.Przewidywanotakżefunkcję
zastępcyradnego.Określonokadencjęradnychnasześcioletniokres,zzastrzeżeniem
proceduryodnawianiategogronacoroczniew1/6wWarszawie,winnychzaśmiastach
wpołowieco3lata.Opróczradmiejskichukazcarskitworzyłmagistraty,którewspólnie
zradamimiałysprawowaćzarządsprawamimiejskimi.WWarszawieimiastachdrugiego
rzędumagistratmiałbyćtworzonyprzezprezydentaidwóchradnych.PrezydentWarszawy
miałbyćnominowanyprzezcesarzanawniosekRadyAdministracyjnej,wpozostałych
miastachprezydentapowoływałaKomisjaRządowaSprawWewnętrznych.Prezydenci
mieliprzewodniczyćobradomradmiejskich.Radnimusieliuzyskaćnominacjędopełnie-
niaswojejfunkcji—wWarszawieRadyAdministracyjnej,zaśwmiastachdrugiegorzędu
KomisjiRządowejSprawWewnętrznych.Wpozostałychmiastach(trzeciegorzędu)mia-
nowałichwłaściwyrządgubernialny.Posiedzeniaradmiejskichmiałysięodbywaćperio-
dycznie,aleprezydentosobiścielubnażądaniewięcejniż1/3radnychmógłzwołaćsesję
ekstraordynaryjnąrady.Dlaważnościobradustawawymagałaobecnościnaposiedzeniu
conajmniejpięciuradnych.Uchwałyzapadaćmiałyzwykłąwiększościągłosów,przyich
równościprzeważałgłosprezydenta.RadzieAdministracyjnejimperatorprzyznałatrybucję
dorozwiązywaniaradmiejskichidopowołaniawtomiejsceradtymczasowych,których
kompetencjeograniczonebyłybywyłączniedonsprawowaniagospodarczegozarządumia-
sta”
.Wtakimwypadkunależałowciągusześciumiesięcyprzeprowadzićponownewybory.
Radymiejskiewustawieuzyskałyuprawnieniedoukładaniabudżetumiastaoraz
doprowadzeniasprawnaturygospodarczej,jakteżotrzymałynadzórnaddziałalnością
miejskichinstytucjipublicznych.Kontrolowałytakżestanwłasnościmiejskiejorazdecy-
dowałyosposobiejejwykorzystania.Mianowałyorazzawieszałyizwalniałyurzędników
zatrudnionychwzarządziemiastaiinstytucjachmiejskich.Uchwałyradmiejskichdotyczące
umów,którychprzedmiotemmiałobyćobciążenie,sprzedażbądźzamiananieruchomości
miejskich,atakżedługoletnia,powyżejdwunastulattrwającadzierżawa,wymagałyak-
ceptacjistosownychwładzrządowych.
80
RossijskijGosudarstwiennyjIstoriczeskijArchiw,SanktPetersburg,Kolekcijapieczatnychzapisok,sygn..
2768,MateriałypodiełamCarstwaPolskowo.II.Ujezdnyjeigorodskijesowiety,[SanktPeterburg]1864,
s.3-5;byłytonastępującemiasta;Warszawa(24radnych);Kalisz,Łódź,Zgierz,Piotrków,Radom,Lublin,
PłockiSuwałki(po12radnych);Częstochowa,Włocławek,Kielce,Sandomierz,Siedlce,Krasnystaw,
PułtuskiŁowicz(po8radnych);S.Kieniewicz,Powstaniestyczniowe...,s.183,określanatomiastogólną
liczbęmiast,któremiałyotrzymaćsamorządna28.
32
