Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DariuszSzpoper,AleksanderWielopolskiipróba...
Magistratowipowierzononatomiastrolęmiejskiejegzekutywy,wprowadzającejwży-
ciepostanowieniairozporządzeniawładzrządowychorazuchwałradymiejskiej.Dojego
zadańnależałomiędzyinnymi:ściąganiedochodów,dokonywaniewypłatzkasymiejskiej,
troskaomajątekmiasta,sporządzenielistymieszkańcówmiastamającychstanąćdopoboru
wojskowego,nadzórnadhandlemidziałalnościązarobkowąnatereniemiasta,troskaostan
drógibezpieczeństwoprzeciwpożaroweorazutrzymanierzeźnimiejskiejorazaresztu
81
.
UkazompodpisanymprzezcesarzaAleksandraII,wprowadzającymnaobszarKrólestwa
Polskiegosamorządwpostaciradgubernialnych,powiatowychimiejskichtowarzyszyłapo-
chodzącaztegosamegodnia,24maja(5czerwca)1861r.,ustawaowyborach.Czynneprawo
wyborczedoradpowiatowychimiejskichprzyznawałapoddanymKrólestwaPolskiegopłci
męskiej,umiejącymczytaćipisaćpopolsku,mającymukończony25rokżycia,bezwzględu
napochodzeniestanoweiwyznanie.Teprzesłankiobwarowanezostałyjednakjeszcze
cenzusemmajątkowym.Wprzypadkuwyborudoradpowiatowychmoglibyćtowłaściciele
nieruchomościorazposiadaczewieczyści(wieczyścidzierżawcy,wieczyściczynszownicy,
emfiteuci),jakteżosobyreprezentująceinstytucjereligijne,posiadającenieruchomości
leżącenaobszarzedanegopowiatuiopłacającystałepodatkinakwotę6srebrnychrubli.
Wyborcamidoradmiejskichzostawałynatomiastosobybędącewłaścicielamibądźposiada-
czaminieruchomościpołożonychwmieścieiopłacającestałepodatkiwwysokościpowyżej
4rublisrebrnychrocznie.Stosownerozwiązaniaprzyznawałytakżeczynneprawowyborcze
współwłaścicielomnieruchomościorazdzierżawcom,oilespełnialipowyższyobowiązek
podatkowy
.Dokręguosób,którymprzysługiwałotakżeczynneprawowyborczenależeliteżci
poddani,którzyosiągalidochódrocznywwysokościniemniejszejniż180rubliiwykazywali
sięwpisemdoksiągstałejludnościmiastaipowiatuconajmniejnarokprzedsporządzeniem
listwyborczych.Niemiałynatomiastczynnegoprawawyborczegoosobyubezwłasnowol-
nione,pozbawioneprawpublicznychwyrokiemsąduorazoskarżone,jakteżbankruci.
Bierneprawowyborczewwyborachdoradpowiatowychimiejskichprzysługiwało
wyborcomnależącymdowłaściwychzgromadzeńwyborczych(wyborcykażdegookręguwy-
borczegostanowilizgromadzeniewyborcze)orazmającymskończony30rokżycia.Ponadto,
wprzypadkukandydowanianaczłonkówradpowiatowychlubradymiejskiejwarszawskiej,
musielionibyćwłaścicielamibądźposiadaczaminieruchomościleżącychnatereniepowiatu,
doktóregoradychcieliwejśćjakoradnilubnaobszarzeWarszawy,jakteżmusielispełniać
wymógopłacaniastałychpodatkówwwysokościpowyżej15rublirocznie.Dotyczyłoto
takżewspółwłaścicieliidzierżawców.Ponadtowbierneprawowyborczedoradymiej-
skiejwarszawskiejiradpowiatowychwyposażonojeszcze:1)przełożonychiprofesorów
wyższychuczelni;2)osoby,którenwsławiłysięprzezswojetalentaiwiadomości”
,atakże
mogąceposzczycićsięwybitnymiosiągnięciaminapolurozwojuprzemysłunarodowego,
handlulubnsztukwyzwolonych”
,aktórychlistęzatwierdzałaRadaAdministracyjna;3)kupcy
81
Ustawaoradachmiejskich...,s.144.
33
