Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Piśmienność,politykapiśmienności,szkoła
Piśmiennośćjakoobyciezliteraturą
33
Najogólniejmówiąc,obyciezliteraturąoznaczazdolnośćobcowaniazma-
teriałamipisanymiozakresieencyklopedycznym12.Umiejętnościte,opisywane
częstojakopiśmiennośćlingwistycznalubakademicka13,wykraczajązarówno
pozapodstawoweumiejętnościczytaniaipisania,jakitewykorzystywanewję-
zykumówionym.Sątorefleksyjneumiejętnościjęzykowe,pozwalającewyrażać
myślizwiązaneprzedewszystkimlubwyłączniezpiśmiennościąoraztradycją
piśmienną.Ichopanowaniezakładazrozumieniezasad,któretylkoczęściowosą
zauważalnewortografiiiktóredoprowadziłydopowstaniaodmiennychwspólnot
tekstowych14.Swoistesposobypisaniaiczytaniamająkluczoweznaczeniedlata-
kichpraktykspołecznychjak:nauka,prawo,ekonomiaorazsprawowaniewładzy,
aledotycząrównieżtakichpraktyklokalnychjakkółkaczytelnicze15.Nawspól-
notytekstoweskładająsięgrupyczytelników,którewykształcająwłasnezasady
interpretacjiiposługująsiętekstemdowłasnychcelówwewłaściwysobiesposób.
To,jakjednostkiorazgrupyobcująztekstem,atakżeróżnesposobyużywania
pismazakorzenionewkoncepcjachwiedzy,autorytetuitożsamościbyłybadane
przeztakichautorówjak:ShirleyB.Heath16,JamesP
.Gee17,BrianV
.Street18,
TeresaM.DobsoniJohnWillinsky19.Tensamtekstmożnaodczytywaćjakoformę
medytacjialbosposóbzdobyciawiedzyczybudowaniawięzigrupowej.Zdaniem
12Zob.R.W
.Langacker,Concept,Image,andSymbol:TheCognitiveBasisofGrammar,
Berlin1991.
13Zob.R.A.Berman,D.Ravid,BecomingaLiterateLanguageUser:OralandWrittenText
ConstructionacrossAdolescence,[w:]TheCambridgeHandbookofLiteracy,dz.cyt.,s.92−111;
C.E.Snow,P
.Uccelli,TheChallengeofAcademicLanguage,[w:]TheCambridgeHandbookof
Literacy,dz.cyt.,s.112−133.
14Zob.B.Stock,TheImplicationsofLiteracy.WrittenLanguageandModelsofInterpretation
intheEleventhandTwelfthCenturies,Princeton1983;E.Long,WaysofReading,[w:]The
CambridgeHandbookofLiteracy,dz.cyt.,s.185−199;C.Steedman,Literacy,Reading,and
ConceptsoftheSelf,[w:]TheCambridgeHandbookofLiteracy,dz.cyt.,s.221−241;L.Larsson,
ReadingasaWoman,BeingReadasaWoman,[w:]TheCambridgeHandbookofLiteracy,dz.cyt.,
s.242−252.
15Zob.H.Murray,ConventionsofReading,[w:]TheCambridgeHandbookofLiteracy,
dz.cyt.,s.200−220.
16S.B.Heath,WayswithWords:Language,LifeandWorkinCommunitiesandClassrooms,
Cambridge1983.
17J.P
.Gee,SocialLinguisticsandLiteracies:IdeologyinDiscourse,London1990;tegoż,
Literacy,VideoGames,andPopularCulture,[w:]TheCambridgeHandbookofLiteracy,dz.cyt.,
s.313−325.
18B.V
.Street,SocialLiteracies:CriticalApproachestoLiteracyinDevelopment,Ethnography
andEducation,London1995;tegoż,EthnographyofWritingandReading,[w:]TheCambridge
HandbookofLiteracy,dz.cyt.,s.329−345.
19T.M.Dobson,J.Willinsky,DigitalLiteracy,[w:]TheCambridgeHandbookofLiteracy,
dz.cyt.,s.286−313.
