Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Red.A.Mania,P.Laidler,AmerykańskademokracjawXXIwieku
Kraków2006,ISBN978-83-233-2246-7,©byA.Mania,P
.Laidler&WUJ
PromowaniedemokracjiwświeciearabskimwpolityceprezydentaGeorge’aW.Busha
17
przewodniaideadlapostępowaniaUSAnaareniemiędzynarodowej:„krzewienie
ideiwolności”
18.
Worędziudonarodu(StateoftheUnionAddress)z29stycznia2002rokuBush
rozwinąłswojepoglądynatentematiączyłsiędowielkiejdebatyerypozimnowo-
jennej,najlepiejscharakteryzowanejwpracachFrancisaFukuyamyiSamuelaHun-
tingtona
19.Nieużywającichnazwisk,BushpoparłargumentFukuyamyo„końcuhi-
storii”(żeupadekkomunizmuwyeliminowałjedynąpoważnąalternatywę,jakaistniała
dlasystemupolitycznegoUSA),krytykującjednocześnieteorięHuntingtonao„zde-
rzeniusięcywilizacji”
20.Stwierdziłon,że„jeślimowaopowszechnychprawachipo-
trzebachkobietimężczyzn,nienastępujetuzderzeniecywilizacji.Potrzebawolności
odnosisiętaksamodoAfryki,AmerykiŁacińskiej,jakidocałegoświataislamu.
Ludnośćpaństwmuzułmańskichpragnietegosamegoizasługujenatakiesamewolno-
ściimożliwościdziałania,jakludziewinnychkrajach.Rządypaństwislamskichwin-
nywsłuchiwaćsięwgłosyswoichobywateliidążyćdospełnianiaichoczekiwań
21.
Zkolei,przemawiającnaforumZgromadzeniaOgólnegoONZ12września2002
rokuprezydentpodkreślił,że„wolneiotwartespołeczeństwaniezastraszają[innych]
możliwościądokonaniapodbojówczybrutalnegotraktowania,niegrożąświatumaso-
wymimorderstwami”.Stąd,„[przyniesienie]wolnościIrakijczykomjestwielkąmoral-
nąsprawąiwielkimstrategicznymcelem.Społeczeństwoirackiezasługujenato;wy-
magategorównieżbezpieczeństwoinnychnarodów”.Przyinnejokazjiprezydent
rozwinąłtepoglądy.
„PrzezdekadywolnenarodytolerowałyucisknaBliskimWschodziewceluzachowania
stabilizacji.Alewrzeczywistościtakiepodejścieprzyniosłoniewielkąstabilizacjęiwiele
ucisku.Postanowiłemzatemtępolitykęzmienić[...].Niektórzy,uznającysięzarealistów,
pytają,czysprawarozszerzeniademokracjinaBliskiWschódwogólepowinnanasobcho-
dzić.Zadająctopytanie,dowodzą,żezatracilikontaktzrzeczywistościąAmerykazawsze
jestmniejbezpieczna,jeślizagrożonajestwolność;jejbezpieczeństworośniewrazzpostę-
pemwolności”
22.
IdeologięprzyjętąprzezprezydentaBushapromowalinastępnieżniprzedstawi-
cieleadministracji;towarzyszyłyjejtakżeniekończącesiękomentarzeiartykuły
wgłównychgazetachamerykańskich,któreprezentowałyoptymistycznypunktwidze-
nianatematnowejmisjidemokratyzacyjnejStanówZjednoczonychnaBliskim
Wschodzie
23.
Wmarcu2003rokuprezydentGeorgeW.Bushzdecydowałsięnawielkie,bardzo
kosztowneprzedsięwzięcie,mającenaceluobaleniereżimuwIraku.Wierzył,żeusu-
nięcieSaddamaHussajnapozwolinaszybkądemokratyzacjęIraku,cozkoleispowo-
18www.whitehouse.orgnatejstronieinternetowejmożnaznaleźćwszystkieprzemówieniaprezy-
dentaGeorgaW.Bushacytowanewtymartykule.
19F.Fukuyama,TheEndofHistoryandtheLastMan,NewYork1992;S.Huntington,TheClashof
Civilizations:AndtheRemakingofWorldOrder,NewYork,1998.
20N.Podhoretz,EntertheBush...
21PrzemawiającnaUniwersytecieGalatasaraywIstambulewczerwcu2004,prezydentBushostrzegał
wprostbliskowschodnichprzywódców,że„prześladowaniedysydentówtylkopodsycaradykalizm”;
S.Sachs,BushUrgesAllAutocratstoYieldNowtoDemocracy,„NewYorkTimes”z30czerwca2004.
22PrzemówienienainauguracjirokuakademickiegowAirForceAcademyz2czerwca2004roku.
23M.Ottaway,T.Carothers,A.Hawthorne,D.Brumberg,DemocraticMirageintheMiddleEast,
„PolicyBrief”(CarnegieEndowmentforInternationalPeace),październik2002,www.ceip.org.