Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Przeglądliteraturyprzedmiotuorazuzasadnienietematu
13
Modelwzorcawymagastałejaktualizacji,ponieważwrazzpostępemnauki
wyłaniająsięnowemożliwościbadawcze,coprzyciągłymrozwojuposzczególnych
dyscyplinsportowychpowodujewzrostliczby„cech”(częstojakościoworóżnych)
wprowadzanychdoniego.Ograniczatowpewnymstopniumożliwościprzeprowadze-
niaprecyzyjnegonaboru,któregoideałembyłobykompleksoweiwnikliwezbadanie
większości„cech”omałejwytrenowalnościzawartychw„modelumistrza”.Pełna
realizacjategoprzedsięwzięciajestwpraktyceniemożliwa,gdyżwszelkiepredys-
pozycjestanowiącepiętropodstawowewstrukturzemotorycznościcechujemocno
zróżnicowanystopieńelementarności,determinowanygłównieprzezmożliwości
pomiaroweoraztradycję(Szopa1995).Ztychteżpowodówwgrupiepredyspozycji
obokcechprostych,jakczasreakcji,umieszczasięrównieżbardziejzłożone(kom-
pleksowe),jaknp.VO
2maxczyMMA,cooczywiścienieoznacza,żewprzyszłości
-wmiaręuzyskiwaniadostępudobardziejprecyzyjnychmetod-piętrotoniebędzie
ulegałoobniżeniu,prowadzącdoanalizbardziejszczegółowychstruktur.
Następnetrudności,którekomplikująkonstrukcjęwzorówmodelowych,wynikają
zfaktu,iżwzależnościodelementówdominującychwokreślonychtypachruchów
predyspozycjegrupująsięwspecyficznekompleksy(częstoidentyfikującesięteż
razemwwielowymiarowychanalizachstatystycznych).Wnauceomotoryceludzkiej
nazywanesąonezdolnościamimotorycznymi(Szopaiwsp.2000).
Wobectrudnościokreśleniaostatecznegoiprecyzyjnego„modelumistrza”odlat
prowadzisięwramachposzczególnychdyscyplinsportowychbadaniazmierzające
wkierunkuwyłonienianiektórychczynników(specyficznychdlakażdejkonkurencji
sportowej)determinującychsukcessportowy.Polscybadaczezajmującysięgrami
zespołowymidośćwcześniepodjęlipróbyocenywpływubudowyciałanajakość
gryzawodników(Stawiarski1966,1967,Milicerowa1973,1978,Ćwik1979,
Łaska-Mierzejewska1979,PanekiStawiarski1979).Późniejszeanalizydotyczące
cechsomatycznychgraczyprowadzonebyływodniesieniudopoziomusportowego
zawodników(Jariciwsp.2001,Carteriwsp.2005,Klocekiwsp.2005,Bayios
iwsp.2006)lubwpowiązaniuzocenąichsprawnościfizycznej(Ignatiewa1995,
Vicente-Rodriguez2004,Spiesznyiwsp.2008,VisnapuuiJürimäe2007)oraz
technikiibiomechanikiruchu(Eliasz1998,Bayiosiwsp.2001,VanDenTillaar
iEttema2004,RuchlewicziStaszkiewicz2005,Vuleta2010),atakżewkontekście
doboruiselekcjigraczy(Żarek1983,Czerwiński1996,Reillyiwsp.2000,Gabbett
iwsp.2007,Mohamediwsp.2009).
Cytowanewyżejwybranepróbyokreśleniazależnościpomiędzystruktural-
no-funkcjonalnymiparametramiludzkiegociałaawynikiemsportowym,mimo
oczywistychwartościpoznawczychwyrażonychczęstowśmiałychinowatorskich
rozwiązaniachteoretycznych,stanowiąjednaknajczęściejtylkofragmentaryczny
orazuproszczonyopisanalizowanychzjawisk.Rzucająonejednakświatłonapre-
zentowanyproblem-głównieprzezustalenieróżnorodnychpowiązańsprawności
motorycznejispecjalnejzelementarnymiwyznacznikamibudowyciała-nieroz-
wiązującgojednakwsposóbkompleksowyiostateczny.
