Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dujesięfałdpodłużny,zakończonybrodawką,naktórejjestwspólneuj-
ścieprzewodużółciowegowspólnegoiprzewodutrzustkowego.Dwunast-
nicazataczałuk,obejmującgłowętrzustki.
Dalszeodcinkijelitacienkiegomająpodobnywyglądzewnętrznyibu-
dowę,pełniąteżpodobneczynności.Wjeliciecienkimodbywasięgłów-
nyprocestrawienia,czylirozkładnaskładnikiproste,któremogąulec
wchłonięciu.Błonaśluzowajelitaczczego(intestinumjejunum)ikolejno
krętego(intestinumileum)jestpofałdowana.Fałdymająukładokrężny,są
onewjelicieczczymwysokieigęstoułożone,malejąistająsięcorazrzad-
szewdalszymodcinkujelitakrętego,zmierzająckujegokońcowi.Oprócz
fałdówpowierzchnięchłonnąjelitacienkiegozwiększajądrobneuwypu-
kleniabłonyśluzowej,zwanekosmkami(villiintestinales)oBłonaśluzowa
zawieralicznegruczoływydzielającebogatywenzymytrawiennesokje-
litowy.
Błonamięśniowamaukładpodłużnyiokrężny.Skurcztejbłonymie-
szaiprzesuwapokarmwkierunkujelitagrubego.Nazewnątrzjelitoma
całkowiciegładkąpowierzchnię,pokrytąbłonąsurowiczą.Odcinekleżący
zadwunastnicą,obejmujący2/
5długościjelita,określasięjelitemczczym,
dalsze3/
5tojelitokręte.Wścianiejelitacienkiegoznajdująsięlicznena-
czyniakrwionośneichłonne,któreprzenoszązjelitawchłonięteskładniki
pokarmowedokrwiczęściowobezpośrednio,częściowozaśpośrednio.
Jelitocienkieprzechodziwjelitogrube(intestinumcrassum)oUjścieto
znajdujesięnatalerzukościbiodrowejprawej,wodniesieniudojelitagru-
begonagranicymiędzykątnicąiokrężnicą.Jestzaopatrzonewzastaw-
kękrętniczo-kątniczą(valvaileocecalis;Bauhin)oJelitogrubeokrążapę-
tlejelitacienkiego,wypełniającedolnyodcinekjamybrzusznejistądjego
części,tj.kątnica,okrężnicąiodbytnica(cecum,colon,rectum)oOkrężni-
caskładasięzokrężnicywstępującej(colonascendens),poprzecznej(co-
lontransversum),zstępującej(colondescendens)iesowatej(colonsigmo-
ideum)o
Kątnica(cecum)leżynatalerzukościbiodrowejprawej.Zjejstrony
przyśrodkowejzwisadomiednicymniejszejwyrostekrobaczkowy(proces-
susvermiformis)oMaontypowądlajelitabudowęścianyiobficienagroma-
dzonajestwnimtkankachłonna.Okrężnicawstępującabiegniekugórze
dowątroby,zaginasięijakookrężnicapoprzecznaprzechodzinapoziomie
pępkakustronielewejdośledziony.Tuponowniezaginasięizbiegaku
dołowijakookrężnicazstępująca.Podojściudotalerzakościbiodrowejle-
wejprzechodziwokrężnicęesowatą.Tenostatniodcinekokrężnicywcho-
dzidomiednicymniejszejiprzechodzinawysokościtrzeciegokręgukrzy-
żowegowodbytnicę.Odbytnicaprzylegadokościkrzyżowejiguzicznej,
kończysięotworemodbytowym(anus),otoczonymdwomazwieraczami
-wewnętrznymgładkimizewnętrznympoprzecznieprążkowanym.
Ścianajelitagrubegomatakiesamewarstwyjakjelitacienkiego,ale
ogólniebiorącjestznaczniecieńsza.Leżącapodbłonąsurowicząwar-
stwamięśniowapodłużnajestskupionawtrzypasma,zwanetaśmami
(taeniae),którezaczynająsięwmiejscuodejściawyrostkarobaczkowego
odkątnicy,akończąsięnaodbytnicy,przechodzącjużwwarstwęjed-
nolitą.Taśmysąkrótszeodjelita,stądtworzeniesięwypukleńcałejścia-
nyokrężnicy(haustracoli)oWarstwaokrężnajestcienka,jedyniewokolicy
otworuodbytowegogrubiejeitworzyzwieraczwewnętrzny.Błonaśluzowa
jestrównieżcienka,produkujejedynieśluz.Napowierzchnizewnętrznej
57
