Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
śnieodochrzęstnej(ossificatioperichondralis).Kośćrośnienagrubość
przezprzywarstwianie(appositio)odokostnej.Jednocześniewystępuje
resorpcja(resorptio)kościodwewnątrzdziękikomórkomkościogubnym
(osteoklastom).Powstajejamaszpikowa(cavitasmedullaris)wypełniona
szpikiem.Wprzypadkukościdługichtaśrodkowaczęśćkościtworzy
trzon(diaphysis,corpus).Naobujejkońcachzosobnychpunktówkost-
nieniakostniejąnasady(epiphyses)bliższaidalsza,długooddzielone
odtrzonuchrząstkąnasadową(cartilagoepiphysialis).Rozszerzające
siękunasadomczęścikońcowetrzonunazywamyprzynasadami(me-
taphyses).Chrząstkanasadowajestmiejscemwzrostukościnadługość.
Zustaniemczynnościchrząstkinasadowejustajewzrastanieosobnika.
Chrząstkinasadowekostnieją,pozostającjakowidocznenazdjęciach
RTGlinienasadowe(lineaeepiphysiales).Chrząstkautrzymujesiędo
końcażyciatylkonapowierzchninasadyzwróconejdojamystawo-
wejjakochrząstkastawowa(cartilagoarticularis).Kośćczerpieswe
ukrwieniezpowierzchni,odokostnej,iznaczyńszpiku,dokąddostają
sięoneprzezotworyikanałyodżywcze(foraminanutriciaetcanales
nutricii).Wnikająprzezniedojamyszpikowejnaczyniaodżywcze(vasa
nutricia),zaopatrująceszpikitkankękostną.
Połączeniakościmogąstanowićformęciągłąjakopołączeniaścisłe
(synarthroses)lubnieruchome;mogąoneprzybieraćpostaćpołącze-
niawłóknistego(juncturafibrosa),czyliwięzozrostu(syndesmosis),
połączeniachrzęstnego(juncturacartilaginea),czylichrząstkozrostu
(synchondrosis),czykościozrostu(synostosis).Wyższąformąpołączenia
jestpołączenieruchome,stawowe,czylistaw(articulatio),zwaneteż
połączeniemmaziowym(juncturasynovialis).Więzozrostwystępuje
jako:1)więzozrostwłóknisty(syndesmosisfibrosa),2)sprężysty(syn-
desmosiselastica),3)szew(sutura)bądźjako4)wklinowanie(gompho-
sis).Jegoodmianąjestszewrozszczepionylubrowkowy(schindylesis).
Szewmożebyć:a)gładkilubprosty(suturaplanas.levis),b)łuskowy
(suturasquamosa),c)piłowaty(suturaserrata).Chrząstkozrostjest
połączeniemdwóchkościwarstwąchrząstkiszklistejlub(wwieku
późniejszym)włóknistej.Kościozrostpowstajezwiekiemzwięzozrostu
lubzchrząstkozrostu.Ruchomość(przesuwalność)kościwpołączeniach
ścisłychjestmałalubwogólewykluczona.
Staw(articulatios.diarthrosis)lubpołączeniemaziowe(junctura
synovialis)jestpołączeniemdwóchlubwiększejliczbykońcówkost-
nych,którychpowierzchniestawowepokrytesąchrząstkamistawowymi;
otaczajetorebkastawowa,którawrazzpowierzchniamistawowymi
obejmujejamęstawową.Wymienioneelementystanowiątzw.główne
lubstałeskładnikistawowe.Powierzchniestawowe(faciesarticulares)
pokrytesąchrząstkamistawowymi(cartilaginesarticulares),najczę-
ściejutworzonymiztkankichrzęstnejszklistej,rzadkowłóknistej.Po-
wierzchniestawoweczęsto,choćniezawsze,sązjednejstronywklęsłe
(panewka),zdrugiejwypukłe(główka).Chrząstkastawowa,odpornana
tarcie,cieńczejezwiekiem;podwpływemuciskusięodkształca.Nie
jestpokrytaochrzęstną,toteżniemożesięregenerować;pozbawiona
jestteżnaczyńinerwów.Torebkastawowa(capsulaarticularis)zawiera
27
