Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Antropologiajakonauka
25
ważałmożliwościklasyfikowaniarzeczywistościprzezumysłludzki.Funkcjonalizm
poleganainterpretowaniufaktówpoprzezustalanieichfunkcjiwintegralnymsyste-
miekultury.ZdaniemRadclifa-Browna,antropologiaspołecznatonaukabadająca
istotęspołeczeństwludzkichprzezsystematyczneporównywaniespołeczeństw
różnychtypów,zeszczególnymuwzględnieniemprostychformspołecznychwy-
stępującychwśródludówprymitywnych,dzikichlubprzedliterackich.Podstawą
podejściaMalinowskiegobyłozałożeniewspółoddziaływaniainstytucjispołecznych
nasiebieiopracowanyprzezniegozbiórsiedmiupotrzebbiologicznychiodpowiada-
jącychimreakcjikulturowych(tab.2).
Tabela2.Potrzebybiologiczneireakcjekulturowe(Malinowski1999)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Przemianamaterii
Reprodukcja
Wymogiorganizmu
Bezpieczeństwo
Ruch
Rozwój
Zdrowie
Potrzebypodstawowe
Zaopatrywaniesięwżywność
Pokrewieństwo
Schronienie
Ochrona
Działanie
Trening
Higiena
Reakcjekulturowe
FunkcjonalizmstrukturalnyRadclifa-Brownamiałpodstawywpoglądachrosyj-
skiegoanarchistyksięciaPiotraAleksejewiczaKropotkina(1842-1921),którybyłpo-
dróżnikiemgeografem,teoretykiemiorganizatoremruchuanarchistycznegowRosji.
Zajmowałsięroląpaństwawhistorii,roląaltruizmuspołecznego(pomocąwzajemną
jakoczynnikiemrozwoju).Radclife-Brownmiałnadziejęodkryćogólneprawasposo-
bufunkcjonowaniaspołeczeństwa.TakjakMalinowskiiinnirolęzwiązkówupatrywał
jakoprzedmiotbadańantropologii,którajestformułującąuogólnienianatematspo-
łeczeństwizasadichfunkcjonowania.
AntropologiastrukturalnaClaudelaLevi-Straussazakłada,żeistotąkulturyjestjej
struktura.Całośćkulturowajestczymświęcejniżsumączęści,acałośćzawszemożna
podzielićnaobecnelubnieobecnewdanymzjawiskuczęści-cechydystynktywne.
Levi-Straussinteresujesięformamistrukturspołecznych,idealnąstrukturąspołe-
czeństwa.Strukturalizmkładziesilniejszynacisknaformęniżnatreść.
Wantropologiispołecznejważnymelementembadańnadroląpłcijestfemi-
nizm.Sięgaondoanalizyfunkcjipłciwzwiązkuzposiadanąpłciąbiologiczną,
któraokreślapodstawypłcisocjalnej.Ruchfeministycznyprzeciwstawiasiędomi-
nującejrolimężczyznwżyciu.Badanianadpłciąkulturową(genderstudies)inadzło-
żonościątożsamościpłciowejłącząfeminizmzantropologią.Skrajneformytegoruchu
różnicująpostawywobecrelacjimiędzypłciami,akcentującróżnezdolnościwerbalne