Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
15.Kołbacz,dawnykościółCystersów,cegłyozdobnenadportalemwpółnocnymramieniutranseptu
Kościółwzniesionojakobazylikętranseptową,zprezbiteriumzamkniętymwielo-
bocznie,flankowanymparamikaplic,popółnocnejstronieczworobokuclaustrum[il.11].
Ośmioprzęsłowykorpusnawowywukładzietravéekrzyżujesięzsilniewyładowanym
transeptem.Kwadratprzęsłaśrodkowegopowtarzasięwwymiarachjegoskrzydeł,które
jednakzostałypodzielonenaparywydłużonychprzęseł[il.12].Jużzatemwnajstarszych
romańskichpartiachpojawiłosięcharakterystycznedladojrzałegogotykuprostokątne
przęsło.Przęsłateodpowiadająpodziałomnawygłównej-dwawschodnieprzęsłanawy,
wzniesionejeszczewfazieromańskiej,wyznaczyłyrytmiproporcjesześciupozostałych,
gotyckich.Zewnętrznemurynawbocznychniezachowałysię[il.18],podobniejak
południowaparakaplic,alewidoczneśladypozwalająnadośćprecyzyjnąrekonstrukcję
zarównoprzebiegumurównaw,jakikwadratowegorzutukaplic.Wdwuprzęsłowym
prezbiterium,zamkniętympięciomabokamiośmioboku,przęsłozachodnie(między-
kaplicowe,należącedofazyromańskiej)wyraźnieodróżniasięodczęściwschodniej,
gotyckiej[il.21].Jużpierwotnewnętrzewfazieromańskiejbyłopokrytesklepieniem
krzyżowo-żebrowym,doktóregodostosowanosystemartykulacjiścian.Wnajstarszej
części-transepcieiprzyległymprzęślechóruoraztrzechwschodnichnawygłównej-
zastosowanomasywnefilaryprzyściennezłożonezlizenowychpodkładekinałożonychna
nieplastycznychsłużek.Służkioprzekrojutrzechczwartychkołazaopatrzonowattyckie
bazyitrapezowekapitele.Nanichopierająsięmasywnegurty,ananarożalizenspływają
żebrasklepienne(zapośrednictwemkostkowychnasadek)orazłukitarczowe.Wpartii
skrzyżowaniasystemwyglądaniecoinaczej-tutajzastosowanogurtymasywniejsze,
dwustopniowe,zatemtakżelizenyzostałyimpodporządkowanejakopodpory.Żebra
43
