Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
XXXI
nDwaipółrokuzagłady(przemyśleniaioszacowania)”
71
.Jakinformowałaredakcja,
seriatamiałaskładaćsięzczterechczęści:nMartyrologia”,nPołożeniegospodarcze”,
nZorganizowanespołeczeństwo”inZagadnieniaodbudowy”.Udałosięjednakopubli-
kowaćtylkopierwszączęść,aitazprzyczyntechnicznychmusiałabyćpowtarzana.
Trzypozostałe,jeślisięwogóleukazały,toniestetywnumerachniezachowanych.
Wszystkotooznacza,żegettowarszawskieniebyłoodcięteodinformacjiiwie-
dzianownimozbrodniachpopełnianychnaspołecznościżydowskiejwPolsce.Trudno
jednakmówićouświadomieniusobieskalizjawiskaprzezredakcjeomawianychtu
czasopism.Niemniejjednak,świadomośćtakazaczęłasięwtymokresiejużpoja-
wiać,oczymmożeświadczyćzacytowanieprzeznUndzerHofnung”zapowiedziHitlera
owyniszczeniuŻydówwEuropie.Wżadnymjednakztychtekstówniepadastwierdze-
nieobwieszczającezcałąstanowczością,żeNiemcyprzystąpilidoakcjiwymordowania
wszystkichŻydówznajdującychsięwzasięguichwładzy.Możnaodnieśćwrażenie,że
pomimogrozyipotworności,jakąodczuwaliautorzyiktórąstaralisięprzekazaćczy-
telnikom,bronilisięjednocześnieprzedtakąmyśląiniechcielijejwyrażać.
Mordypopełnianenabezbronnejludnościżydowskiejnieuszłyteżuwadzeprasy
asymilatorskiej.Odniesieniadonich,dozagrożenia,jakiewisinadpolskimiŻydami,
pojawiająsięnałamachnŻagwi”,alepróżnoszukaćtamosobnegoartykułupoświę-
conegożydowskiejtragedii.Jedynydłuższyaniżelikilkawersówtekstpoświęcony
masowymmordomnaŻydach,adokładniefunkcjonowaniuośrodkazagładywChełm-
nienadNerem,umieszczonyzostałnakońcucałejlistyinformacjioróżnegorodzaju
prześladowaniachpolskiejludnościchrześcijańskiej.Takizabiegmiałnaceluniejako
zrównanieobrazuprześladowańobuspołeczności.Podkreślonetozostałotakżetym,że
czytelnikowistaranosięnarzucićinterpretacjętegofaktujakomordowanianieŻydów,
leczPolaków(wyznaniamojżeszowego):nterazonipracująnadpozbawianiemżycia
ludnościpolskiejzapomocąśrodkówchemicznych-strasznesłowo-mordująoby-
watelipolskich-Polaków-wbezwzględnysposób,jakiegonieznałniktprzezcały
okrestrwaniahistoriiświata”.Wzmianka,żebyłatoludnośćżydowska,padadopiero
wdalszejczęścitegotekstu
72
.
Równieniewiele,anawetmniejniżoZagładziepisanoosytuacjiwgettach
iwspołeczeństwieżydowskim.Masowewymieranieludnościgettawarszawskiego,
trwająceodpoczątkuutworzeniagetta,znalazłowyrazbodajwjednymtylkotekście,
byćmożefragmenciewiększegoartykułu
73
,któryzamieszczonownumerzekwietnio-
wymnUndzerHofnung”.Podanownimdośćdokładnedanenatematśmiertelności
wposzczególnychbudynkach.Więcejmiejscapoświęcanotym,którychpostrzegano
jakowspółpracownikówokupanta.ByłtoprzedewszystkimaparaturzędniczyRady
Żydowskiejorazczynniwgetcieagencigestapo.Osobnytekst,zatytułowanywymow-
nienNotatkiGminne.Gmina[Żydowska](rozmyślanianadnaszą[podłą]gettowością)”,
poświęciłJudenratowiwnMagenDawid”autor,posługującysiępseudonimemnBen
71PodpodobnąnazwąnDwaipółroku”ukrytoprogrambadawczynOnegSzabat”.Niewiemyczy
redakcjapismanawiązywaławtymmiejscudoniego,czyteżbyłatotylkoprzypadkowazbieżność
terminów.Zob.dok.5orazLudzieiprace„OnegSzabat”,s.L.
72Zob.dok.6.
73Stanzachowaniamateriałuniepozwaladokładnietegookreślić.
