Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXXII
Wstęp
Zeew”.Zarzucałsprawującymwładzęwgminie,żesąuzurpatorami,samozwańcami,
którzyzawdzięczająswąpozycjęokupantowi,awspółpracęznimopierająnabezide-
owościorazoportunistycznymhaśledostosowaniasiędoaktualniewiejącychwiatrów
politycznych.Ichnaczelnącechąmiałobyćnasekuranctwo”,którezawszeskłaniałoich
douprawianianpolitykipraktycznej”.Takżeówcześnie,zdaniemautora,znajdowałoto
wyrazwtym,żeobokdostosowaniasiędonowejwładzyzwierzchniej,niemieckiej,
trwałozarazemprzygotowywaniesiędoczasówpowojennych,gdywładzęprzejmą
Polacy,oczymmiałoświadczyćpopieranieinstytucjipolskichwgetcie(Caritas)oraz
wysuwanieprzechrztównaważnestanowiskawgminieżydowskiej.Pozatym,postępo-
waniewyższychurzednikówGminypolegałonanaśladowaniuNiemców,cowyrażało
sięprzedewszystkimwnkulcieprezesagminy”,któregoczczononawszelkiesposoby
itraktowanonieomaljakbożyszcze
74
.
Podobnejwagi,choćniecoinnezarzuty,przedewszystkimdotyczącemalwersa-
cjigospodarczychifinansowych,stawiałnUrzędowiAprowizacyjnemuprzyRadzie
Żydowskiej”nieznanydziennikarznUndzerHofnung”.Starałsięonwykazać,żewszel-
kiepozorniepozytywnedziałaniaobutychinstytucji,nawettakiejakrozdaniedarmo-
wejżywności,służątaknaprawdęimsamym,aniedobruogółużydowskiego.Trzeba
tupodkreślić,żeobateksty,choćróżne,prezentowałypodobnąperspektywę,polegającą
naprzeciwstawieniuogóługetta,tj.przeciętnychŻydów,klice,któraopanowaławładzę
iuprawiającnieodpowiedzialnąpolitykę,żyjenakoszttegożogółu
75
.
AsymilatorskanŻagiew”interesowałasiębardziejpostawąludnościżydowskiej,
którawedleniejpozostawiaławieledożyczenia.Wnumerzezlutego1942r.ukazał
siępoświęconytemutematowiartykułzatytułowanynOpostawęspołeczeństważydow-
skiego”.Opartybyłonnakilkutezach:1)Żydziniemająprawadonaureolimęczeń-
stwa”,ponieważprześladowaniasąntylko”wynikiemprogramuhitlerowskiego,2)Żydzi
sąnajpierwnobywatelamipolskimi”iczłonkaminNaroduPolskiego”,apotemdopiero
Żydami,3)ztegowzględumuszązachowaćpostawęngodnąPolaka”,4)czylistosować
siędowszystkichzaleceńwładzpolskich(awięcrządulondyńskiego),przedewszyst-
kimzaśbojkotowaćwszystkichnosobnikówbezczciiwiary”,którzywspółpracują
zokupantem,5)atakżepowstrzymaćsięodnzabawianiasiębezgranic”,jaktoniejed-
nokrotniesiędzieje
76
.Temattenpodtrzymanyzostałtakżewnumerzemajowym,gdzie
zamieszczononWezwaniedoludnościdzielnicyżydowskiej”,wktórymnwalczączroz-
kłademmoralnymspołeczeństważydowskiego”ipowołującsięnanormywyznaczone
przeznoficjalneczynnikipolskie”,żądano,byspołecznośćżydowskazajęłapostawę
nprzynajmniejniehańbiącą”
77
.Ponadtozwracanouwagęnaindywidualnychagen-
tówgestapowgetcie,którychstaranosięidentyfikować,aichdziałalnośćpiętnować.
74Zob.dok.3.OsytuacjiwgminieżydowskiejistosunkudoprezesaJudenratu,AdamaCzernia-
kowa,zob.AdamaCzerniakowadziennikorazMarcinUrynowicz,AdamCzerniaków1880-1942.
Prezesgettawarszawskiego,Warszawa2009.
75Takieopiniewgetcieprzeważały.Zob.np.RutaSakowska,Ludziezdzielnicyzamkniętej,War-
szawa1993.SzczególnieinteresującyjesttampodrozdziałnNieformalnysamorządgettaijego
konfliktyzJudenratem”,s.150-156.
76Zob.dok.6.
77Zob.dok.6.
