Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NaczelnyWódzWojskaPolskiegoijegoarmia
33
czyćichperfekcyjnie.uŻołnierzjesttylkomaszyną–mawiał–imusiwykony-
waćbezzwłoczniekażdyrozkaz”6.Wmyśltegozałożeniabezwzględneposłu-
szeństwobyłocechądobregożołnierza.
Powstąpieniuojcanacesarskitronw.ks.Konstantyszybkoobejmowałkolej-
negodnościwarmii.Najpierwotrzymałszefostwoizmaiłowskiegopułkulejb-
gwardii,następniezostałmianowanygenerał-inspektoremkawalerii,awkońcu
szefemIKorpusuKadetów.Należyzaznaczyć,żewielkiksiążęskrupulatniewy-
pełniałswojeobowiązki.Osobiściemusztrowałpułkgwardii,dokonywałjego
przeglądówikomenderowałzmianąwart,zwracającprzytymuwagęnakażdy
drobiazg.Pozatymukładałregulaminysłużbywewnętrznejiplanyzajęćdlaka-
detów.PoobjęciufunkcjiinspektorakawaleriiczęstowyjeżdżałnaUkrainę
wceluprzeprowadzeniainspekcjiwstacjonującychtampułkachjazdy.Miałteż
wkładwzorganizowanienowejformacjikawaleriiwstrukturacharmiirosyj-
skiej–ułanów.Od1803r.byłszefempułkuułańskiegoJegoCesarskiejWyso-
kościCesarzewiczaiWielkiegoKsięciaKonstantego,późniejszegopułkuuła-
nówlejbgwardii7.
WielkiksiążęKonstantybrałrównieżudziałwwojnach,jakieRosjatoczyła
naprzełomieXVIIIiXIXw.zrepublikańską,anastępnienapoleońskąFrancją.
Pierwsząkampanięodbyłw1799r.ubokufeldmarsz.AleksandraSuworowa,
wodzasiłIIkoalicjiantyfrancuskiejnaPłw.Apenińskim.Wielkiksiążęprzeby-
wałtamwcharakterzeochotnikabezprzydziału,przykorpusachgen.Andrze-
jaRozenbergaigen.PiotraBagrationa.Wziąłudziałwwielupotyczkachikilku
bitwach,wtympodNoVi(15-16VIII1799r.),zaktórąotrzymałoficjalnąpo-
chwałęodSuworowa.Próbującsięwykazać,w.ks.Konstantyczęściejjednak
otrzymywałreprymendy,gdyżdziałałimpulsywnieibezzastanowienia–od-
wagązastępowałbrakwiedzyzzakresutaktykiiteoretycznegoprzygotowania
dodowodzeniawpolu.Przynosiłotopoczątkowoopłakaneskutki,gdyżdo-
wodzoneprzezniegooddziałyponosiłydużestraty,aonsamnarażałsięna
niebezpieczeństwo8.
Wielkiksiążęwyróżniałsięnietylkoosobistąodwagą,aletakżewytrzymało-
ściąnatrudywojny,któreznosiłnarównizeswoimipodkomendnymi.Zaskaki-
wałrównieżdbałościąożołnierzy.Oilewgarnizoniepetersburskimbyłbez-
względnymsłużbistą,poniewierającymludźmizabyleuchybienie,towpolu
dbałnietylkoowłasnychżołnierzy,alenawetojeńcówfrancuskich.Zyskałso-
bietymszacunektakjednych,jakidrugich9.
DziękidoświadczeniuzdobytemupodkomendąSuworowaw.ks.Konstan-
tystałsiękompetentnymdowódcąpolowym–wbitwiepodAusterlitz(2XII
1805r.)sprawniekomenderowałgwardią,dziękiczemuocaliłjązpogromu.
Wnastępnychkampaniach–wroku1807orazwlatach1813-1814–ponownie
6Cyt.za:W.Bortnowski,WielkiKsiążę…,s.21.Por.Sz.Askenazy,Łukasiński…,t.I,s.50-51.
7Sz.Askenazy,Łukasiński…,t.I,s.50;W.Bortnowski,WielkiKsiążę…,s.27-28,39,50-51;W.Osi-
pow,UłaniCarewicza,uWojna!”2003/2004,nr3/4,s.47-50;M.Kučerskaâ,dz.cyt.,s.63-64.
8[A.deMoriolles],Pamiętnikihrabiego…oemigracji,PolsceidworzewielkiegoksięciaKonstantego
(1789-1833),tłum.Z.Przyborowska,Warszawa1902,s.83;W.Bortnowski,WielkiKsiążę…,s.29-
30,32-35;M.Kučerskaâ,dz.cyt.,s.66-75.
9[A.deMoriolles],dz.cyt.,s.82-83;W.Bortnowski,WielkiKsiążę…,s.35-37.
