Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2lRodzajezachowańasertywnych
21
Zachowanieasertywnejestzasadniczoróżnezarównoodzachowaniauległego,
jakiagresywnegolWypływaonozprzekonaniajednostki,że:onasamamaokre-
śloneprawa,aleinniludzierównieżjemają;onamaokreślonepotrzebydozaspo-
kojenia,leczinneosoby,zaangażowanewsytuacjęinterpersonalną,takżemająwła-
snepotrzebydozaspokojenia;onamacośdozaoferowania,jednakżeiinnimogą
wnieśćokreślonewartościwkontaktachinterpersonalnychlZachowanieasertywne
jestzatemukierunkowanenaochronęwłasnychprawjednostki,ale-wprzeci-
wieństwiedozachowaniaagresywnego-niemaonocharakteruegocentrycznego,
gdyżuwzględniatakżeprawa,potrzebyiinteresyinnychludzi(Mączyński1993)l
Celamizachowańasertywnychsąobronairozwójwłasnegonja”orazskuteczna
realizacjacenionychwartościprzezzachowaniaautoekspresyjne,skutecznośćza-
daniowąorazwysokąkompetencjęinterpersonalnąl
SposóbujawnianiaasertywnościzależyodwieluczynnikówlZnaczącywpływ
nawybórprzezjednostkęokreślonegozachowaniamacharaktersytuacji,wjakiej
sięonaznajdujelAdekwatnareakcjanaróżnesytuacjespołecznewymagabowiem
przejawianiaodmiennychumiejętnościlInneumiejętnościpotrzebnesądoza-
prezentowaniawłasnychopiniiipoglądówpodczaswypowiedzinaforumgrupy,
inne-wsytuacji,wktórejdochodzidokonfliktu,ajeszczeinne-podczaszała-
twianiasprawwurzędzieczyprowadzeniakonwersacjinaspotkaniutowarzyskiml
Niebagatelnąrolęwprzejawianiuasertywnościodgrywarównieżwiedzaotym,jak
wypadabądźjaknależysięzachowaćwokreślonejsytuacji,atakżecharakterin-
terakcjizpartneremczykilkomapartneramiinterakcji(Zubrzycka-Maciąg2011)l
Zewzględunaróżnysposóbprzejawianiaasertywnościwyróżniasiękilkajej
rodzajówlAlAlLazarus(1973,za:Mączyński1991)wyszczególniłwśródzachowań
asertywnychczteryodrębneispecyficznewzorcezachowania:1)umiejętnośćwy-
rażaniasprzeciwuwrelacjachinterpersonalnych,2)umiejętnośćkomunikowania
innymswoichpozytywnychinegatywnychemocji,3)umiejętnośćpoproszenia
innychoprzysługęlubpomocoraz4)umiejętnośćnawiązywania,podtrzymywa-
niaorazograniczaniakontaktówl
Biorącpoduwagęcharakteruczuć,jakietowarzysząprzejawianymzachowa-
niom,orazaspektzwiązanyzprzejmowanieminicjatywywinterakcjachmię-
dzyludzkich,ElDGambrill(1977)wyróżniłczteryrodzajezachowańasertyw-
nych,sprowadzającjedodwóchkategoriiasertywności-negatywnejipozytyw-
nejlAsertywnośćnegatywnamożesięujawnićwodpowiedzinaczyjąśinicjatywę
iobejmujewówczas:odmowęwobecżądańczypropozycji,asertywnąreakcjęna
krytykę;albomożesięteżwiązaćzpodejmowanieminicjatywyiwtedyprzejawia
siępoprzez:żądaniezmianyobraźliwegozachowaniawobecwłasnejosobyoraz
zdolnośćdowyrażaniawłasnychoczekiwańiroszczeńwobecinnych;obronęprzed
przerywaniemwypowiedzilubczynności;przeproszenie,kiedyjestsięwinnym;
