Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĄSTKiiKiNETYKA:iSAACNEWTON(1642–1727)
stawiłsiękrólowiJakubowiIIchcącemuuzależnićuzyskaniestopniamagistraod
złożeniawyznaniawiary.WnastępnymrokuJakubIIStuartzostałzdetronizowany,
aNewtonawybranonareprezentantaCambridgewparlamencie.PobytwLondynie,
obfitującywnoweznajomości,zwróciłpowszechnąuwagęnajegoskromnystylży-
cia.Zasugerowano,żeczłowiekojegopozycjinaukowejpowinienobjąćstanowisko
rządowe.Wydajesię,żeI.Newtonniemiałnicprzeciwkotemu,alepomysłtenzostał
zrealizowanydopieropięćlatpóźniej.
W1689rokuzmarłamatkaIsaacaNewtona,którypomimoposiadaniarezydencji
wCambridgeczęstowracałdoWoolsthorpeispędzałwtejwiejskiejposiadłościdużo
czasu.Jegozwiązekzmatkąbyłbliski,ałączącaichwięźuczuciowa–bardzosilna.
Trudnopowiedzieć,czytozewzględunaśmierćmatki,interesyczyopóźnienie
wznalezieniuwysokopłatnegostanowiskaadministracyjnegoI.Newtonpoczułsię
niezadowolonyiprzygnębiony.W1693rokumelancholia,jakąodczuwał,pogłębiła
siędotegostopnia,żebyłprzekonany,żezostałopuszczonyprzezprzyjaciół,którzy,
wjegomniemaniu,dodatkowopróbowaliwplątaćgowróżnenieprzyjemnesytua-
cje.Cierpiałnadługieokresybezsenności,ajegowrodzonapodejrzliwośćznacznie
sięnasiliła.DoSamuelaPepysa,któregonotabenenieznałzbytdobrze,napisał,
żenigdysięjużznimniespotka.Doprzyjaciółpisał,żeCharlesMontague,wie-
loletniczłonekTrinity,apóźniejhrabiaHalifaxu,którywrzeczywistościdziałał
wimieniuinakorzyśćNewtona,madoniegourazęizachowujesięwsposóbfałszy-
wy.Takiezachowaniasązpewnościąsymptomatycznedlazałamanianerwowego,
ale,jakwynikazrelacjimuwspółczesnych,jegostanniewskazywałnapogłębia-
jącąsiędepresję.
Podkoniec1693rokustanzdrowiapsychicznegoI.Newtonauległpoprawiei,co
interesujące,towłaśnieCh.Montague,któregoprzyjaźńkwestionował,byłosobą,
którejNewtonzawdzięczałuzyskanienominacjinastanowiskorządowewLondynie.
PiastującystanowiskokanclerzaskarbuCh.MontaguezałatwiłNewtonowifunkcję
strażnikamennicy.Nominacjabyłakorzystnadlaobumężczyzn,kanclerzdbałowa-
lutę,aI.Newtonpoświęciłcałąswojąenergięnawypełnianieobowiązkówwmen-
nicy.W1699rokuzostałkuratoremmennicy.W1703rokuobjąłstanowiskoprze-
wodniczącegoRoyalSociety,naktórepóźniejbyłcoroczniewybieranyażdokońca
życia.WnastępnymrokuukazałosiędrukiemjegodziełoOpticks.W1705roku
królowaAnnawrazzorszakiemudałasiędoCambridge,abynadaćI.Newtonowi
tytułszlacheckiwuznaniujegoosiągnięć.Rok1713przyniósłdrugąedycjęPrinci-
piów,wktórejwydaniuuczestniczyłRogerCotes,profesorastronomiiwCambridge.
TrzeciaedycjategoponadczasowegodziełazostałaprzygotowanaprzezHenry’ego
Pembertona.ZdrowiedopisywałoNewtonowidoroku1725,kiedytozachoro-
wałnazapaleniepłucizaleconomuprzeniesieniesiędoKensington.Wlutym
1727rokupoczułsięnatyledobrze,żezdecydowałsięnapodróżdoLondynu,aby
49
