Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Autonomiauczniainauczycielawwarunkachszkolnych–wynikibadań
wynikającezkonkretnegozadaniamogądecydowaćozakresieautono-
miibardziejniżogólnypoziomjęzykowyucznia.ZdaniemScharleiSchabó
(2000),niezbędnymwarunkiemdlazaistnieniaautonomiijeststopniowa
ewolucjaprzezpodnoszenieświadomości,następniezmianępostaw,aż
poprzekazywanieról.ZkoleiBenson(1997)wprowadzarozróżnieniepo-
międzyautonomiątechniczną,psychologicznąipolityczną,zktórych
każdaodnosisiędoinnegotypuizakresuoddziaływaniauczącegosięna
środowiskoiprocedurybędąceskładowąprocesurozwijaniakompeten-
cjijęzykowej.Oxford(2003)uzupełniłatenpodział,piszącoautonomii
technicznej,psychologicznej,socjokulturowejorazpolityczno-krytycznej.
Wymienionedotądkomplementarne,aletakżeczasemroz-
bieżne,definicjeautonomiiniewyczerpująlistykontrowersjiiwielości
opcjizwiązanychztympojęciem,gdyżpromującpostawyautono-
miczne,niemożnazapominać,żestosunekdoautonomiizależynie
tylkoodwieluczynnikówindywidualnychikulturowych,aletakżeod
specyfikikontekstu,wktórymautonomiamabyćrozwijanairealizo-
wana.Takwięcinterpretacjazjawiskabędzieuzależnionaodspecyfiki
środowiskaszkolnegoregulowanegoprzezzestawzasadpostępowania,
wymogówioczekiwań.Wrezultacienapierwszyplanwysuwająsiępy-
taniadotyczącerolinauczycielawpromowaniuautonomii,którymoże
kształtowaćpostawyuczniówstosująccaływachlarztechnikiprocedur
(Pawlakiin.2006;Wilczyńska2008).Pozainstytucjamiedukacyjnymiau-
tonomiabędzierozwijanawczasiewolnymwwarunkachnaturalnych,
comożedotyczyćwykorzystanianowoczesnychtechnologii(Benson
2004;White2006),centrówsamodzielnejnauki(GardneriMiller1999),
naukisamodzielnej(Murray2004),naukipozaklasą(Pearson2004)czy
naukizespołowej(Lewis2005).Smith(2001)zwracauwagę,żeniewe
wszystkichspołeczeństwachpostawyautonomiczneprzyjmowanesąz
jednakowymentuzjazmem,cowszczególnościdotyczypaństwazjatyc-
kichiafrykańskich,wktórych,zamiastcelówjednostkowych,największą
satysfakcjęczerpiesięzrealizowaniacelówgrupowychigdzieosobana-
uczyciela-mistrzacieszysięwyjątkowympoważaniem.Niewątpliwieist-
niejezwiązekpomiędzyautonomiąuczniaasposobemizakresemsto-
sowanychstrategiiuczeniasię(Wenden1991)albo,przyjmującnieco
nowszepodejście,stopniemsamoregulacji(Dörnyei2005).Niesposób
rozpatrywaćautonomiibezuwzględnieniaczynnikówindywidualnych,a
szczególniemotywacji(Ushioda2006),gdyżzwiększanieautonomiczno-
ścimusioznaczaćdopasowywanieprocesówuczeniasięoraznauczania
11
