Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaMystkowska-Wiertelak,MirosławPawlak
doindywidualnegoprofilukażdegoucznia(por.Oxford2003).Innym
ważnymaspektemdyskusjiokształcie,jakimożeprzyjąćautonomia,jest
relacjapomiędzyautonomiąuczniaiautonomiąnauczyciela.Trafnym
wydajesięstwierdzenie,żetylkosamodzielnynauczyciel,zdolnydore-
fleksjiiodpowiedzialnyzapodejmowaniedecyzjebędzieświadomieza-
chęcałuczniówdoprzejmowaniaodpowiedzialnościzanaukę(Pawlak
2011a).Faktemjestnatomiast,żetakinauczycielmożeświadomieogra-
niczaćsamodzielnośćuczniów,jeśliuzna,żesprostaniewymaganiomin-
stytucjonalnymlubegzaminacyjnymwymagazastosowaniaokreślonego
planuidyscypliny(Aoki2002).
Badanianadautonomią,zgodniezrekomendacjąBensona
(2001,2007),dotyczątrzechzasadniczychkwestii–popierwsze,służą
wyodrębnieniupredyspozycjijednostkidoprzejęciakontrolinadpro-
cesemuczeniasię,comaprzyczynićsiędookreśleniaistotyautonomii,
podrugie,mająnaceluokreślenieefektywnościróżnychsposobów
rozwijaniaautonomiiiwkońcu,potrzecie,zmierzajądookreślenia
wpływuautonomiinapostępywnaucejęzykaobcego.Pierwszezza-
dańwydajesięwyjątkowoskomplikowane,biorącpoduwagęwielość
czynnikówpsychologicznych,indywidualnychikontekstualnych,które
należypoddaćanalizie.Równieważnymwyzwaniemzdajesięokreślenie
skutecznościróżnychsposobówrozwijaniaautonomii,biorącpoduwagę
współzależnośćwszystkichczynnikówśrodowiskowych.Wkońcu,nie
mniejproblematycznejestustaleniezwiązkuautonomiizewzrostem
poziomujęzykowego,zewzględunatrudnościzwiązanezrzetelnympo-
miaremautonomii(Pawlak2011a)orazdecyzjądotyczącąoperacjona-
lizacjipostępówwnauce.Badaczestająprzeddylematem,czymierzyć
przyrostwstosunkudoobowiązującegoprogramunauczania,czypod-
daćocenieogólnąbiegłośćjęzykową,czyteżrozpatrywaćposzczególne
sprawnościipodsystemy,któreprzecieżmogąrozwijaćsięnierówno-
miernie,czymożebadaćumiejętnościjęzykowewmowieiwpiśmie.Z
punktuwidzenianauczycielinajważniejszewydajesięwskazanieefek-
tywnychsposobówrozwijaniaautonomiiiwykazanieponadwszelką
wątpliwośćzwiązkupomiędzyautonomiąasukcesemwnaucejęzyka
obcego.Wprzekonaniuautorówniezwykleważnejestuwzględnienie
rzeczywistościedukacyjnej,wktórejprocesbudowaniakompetencjiję-
zykowejmamiejsceidlategopodjęlipróbęprzyjrzeniasięmożliwości
rozwijaniaautonomiiwpolskimkontekścieedukacyjnym.
12
