Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Rozdziałpierwszy
sachduchowych”,będącychrezultatemDwielkichwydarzeń
iprzemian”,apokolenieuznajesięzamediumidei,któresię
znichrodzą.„DiegenerationisteigentlicheinAusdruckfür
gewisseimMenschenalterwirksameIdeen”–pisałLeopold
Ranke7.Ścisłyzwiązekpomiędzyhistorią,młodościąinowymi
treściamikulturywnastępnym,XXstuleciuokreślonyzostał
mianemDprzeżyciapokoleniowego”.Porazpierwszyużyłtego
pojęcia,jakwiadomo,JuliusPetersen8,awPolscespopulary-
zowałjeKazimierzWyka.Dookreślającje,JanGarewiczpisze,
żezawierasięwnimDprzedsmakkońcaświata”,zetknięciesię
ludzizesobąDwwarunkachkatastrofy”.Tedramatyczneoko-
liczności,wedługautora,odsłaniająprzedmłodymi,chłonnymi
umysłamiwymiarwartościabsolutnychisprawiają,żeprze-
życiepokoleniowestajesięichDinicjacjąaksjologiczną”–
Dzmuszarównocześniewszystkichczłonkówpewnejspołecz-
nościdoopcjiocharakterzemoralnym.Jestpierwszymzbioro-
wymspotkaniemzezłem,atymsamymtakżezdobrem”9.
Przeżyciepokoleniowejestzatemtotalne–topiętno,zktórym
siępotemżyje.
Wtymujęciu,niezależnieodróżnicdzielącychbadaczy,po-
koleniasąswoistymiDwypiętrzeniami”historii,botylkowów-
czas,gdywniejdokonująsięistotneprzemiany,pojawiająsię
generacje,któretworząonichopowieśćiświęciewierzą,żeto
samedziejetęopowieśćimdyktują.Ztymprzekonaniemłączy
sięinne,żepokoleniatokoniecznyDpłodozmian”kultury,ta-
jemniczemiejsce,wktórymłączysiębiosilogos–wszakzasiew
nowychoryginalnychtreści,idei,wyrastanaglebiehistorii,by
potemprzezdługiczasożywiaćiodżywiaćkulturę.Niemieccy
romantycy,atakżemyślicielezkręgufilozofiiżyciautrzymywali,
żetymideomitreściomduchowymnadająkształtwybitnejed-
nostki,Dtytaniducha”.Todziękinimgeneracjemająswoje
imionaipozycjęwhistorii.Hegeldałimnazwęweltgeschicht-
licheIndividuen,arozumiałprzeztoosobowości,wktórewcie-
lałsięduchdziejówiodsłaniałznaczeniepewnegofragmentu
czasu(epoki)wwielkiejcałościzwanejhistorią.WilhelmDil-
theyorazidącywjegośladyFriedrichGundolfbylicoprawda
krytykamiheglizmu,alepiszącbiografiewybitnychjednostek,
wistociedociekalitejsamejcoHegeltajemnicy–spotkaniawiel-
kich,twórczychosobowości,będącychwyrazicielamidążeń
swychgeneracji,zczasemdziejowychprzemian.Tajemnicytej
niedajesiędyskursywniewyjawić.Tradycjaniemiecka,wywo-
