Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Naukaiwiedza
Naszadyskusjaprowadzidowniosku,żebadaczyłączynieprzedmiot(czy
podmiot)badań,leczstosowanametodologia.Podstawowezałożeniametodo-
logiipowodują,żepodejścienaukowezdecydowanieróżnisięodinnychspo-
sobówzdobywaniawiedzyorzeczywistości.Reasumując,możnapowiedzieć,że
naukadążydoopisu,wyjaśnieniaizrozumieniazjawisk,procesówprzyrodni-
czych,społecznych,kulturowychorazedukacyjnych.Stądwynikająjejtrzygłów-
nefunkcje17:
-
-
opisowa-deskryptywna,
wyjaśniająca-eksplanacyjna,
-
prognostyczna-predywistyczna.
Funkcjaopisowa(łac.describo-‘opisuję’)wynikaztego,żebadacz,chcąc
poznaćokreślonyprzedmiot,zjawisko,sytuację,starasięjeopisaćiokreślić,cosię
dziejeijaksiętodziejeorazzrozumiećiwyjaśnić,dlaczegorzeczydziejąsiętak,
jaksiędzieją.Opismożedotyczyćróżnychskładnikówlubwłaściwościokreślo-
negozjawiska,zdarzeniaczyobiektu.Wprzypadkupedagogikimożetodotyczyć
opisufunkcjonowaniasystemuoświatowego,szkołylubplacówkioświatowej,
metodiformpracynauczycielawprocesiekształceniaiwychowania,organiza-
cjipracyszkoły,funkcjonowaniaorganizacjimłodzieżowych,procesukształce-
niaidoskonalenianauczycieli,zarządzaniaszkołą,charakterystykiuczestników
badanychzjawiskiprocesów,czyli:uczniów,ichrodzicówinauczycieli.Opisy
podanychprzykładówdająodpowiedzinanastępującepytania:jakjest?,jaksię
rzeczymają?
Funkcjawyjaśniającajestczynnościąowielebardziejzłożoną.Jejcelemjest
podjęciepróbytakiegowyjaśnieniabadanejrzeczywistości,abybyłabardziejzro-
zumiałaiabynatejpodstawiemożnabyłoprzewidywaćzmiany,jakiewniejza-
chodzą.Stajesiętomożliwetylkowtedy,gdynaukanieograniczysięjedyniedo
opisujednostkowychzdarzeń,leczbędziedążyładookreśleniazwiązkówizależ-
nościmiędzybadanymizjawiskamiorazdouogólnianiasądów.Wyjaśnianiejest
czynnościązmierzającądoodpowiedzinapytaniatypu:dlaczegorzeczysięmają
tak,jaksięmają?,jakiesątegoprzyczyny?,nacowpływadanezdarzenie?lubco
jestjegoprzyczyną?
Funkcjaprognostycznasprowadzasiędoumiejętnościprzewidywaniaprzez
badaczawszelkiegorodzajuzmian,jakichmożnasięspodziewaćwprzyszłości.
Dotyczyćonemogąszkół,instytucjioświatowych,placówekwychowawczych,re-
socjalizacyjnych,metodorazformnauczaniaiwychowania,stylówuczeniasię,
programównauczania,zmianwsystemiekształcenia,wyposażeniaszkółwkom-
putery,zapotrzebowaniarynkupracynaabsolwentówokreślonychkierunków
studiów.
19
17A.W
.Maszke:Metodologicznepodstawybadańpedagogicznych.Rzeszów:Wydawnictwo
UniwersytetuRzeszowskiego,2004,s.23-24.
