Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przyznającpriorytetalbofaziejejflwiecznegodziecięctwa”16,
alboteżspołecznym,wpełnizaangażowanymtonom,jak
zaakcentowałatochoćbyChristaWolfwesejuBriefüberdie
Betine-Nunja!DasnächsteLebengehtaberheutean[list
oBetinie–jakdobrze!Następneżyciezaczynasięprzecież
dzisiaj](1980)17.Wolfwymieniawnimtrzyetapyżycia
pisarki:nieokiełznanejdziewczyny,matkiiżonyorazspo-
łecznicy,którecechująjejdrogirozwojuisposobyprzemiany
wewnętrznej.MimoiżtylkonaostatnimznichBetinabyła
wpełnitwórcza,zaczęłabowiempisaćdopierowwieku
50lat,towprowadzenietakiejwłaśniecezurypozwalana
ukazanieistotyjejcałegodorobkuliterackiego.
PisarstwoidziałalnośćBetinywyrastająisąściśle
związanezjejżyciem.Podobniejakwprzypadkuinnych
romantyczekmamytudoczynieniazkoncepcjązapisu
życia18,różniącegosięjednakżetematycznieiformalnieod
tej,którąpozostawiłyrówieśniczki.Pisarkazapisujeswoje
życiejakodojrzałakobieta,pośmiercimęża19;wybiera
mówwWiepersdorf,któregoarchiwumprzezdziesięcioleciapozosta-
wałowrękachrodziny.Por.B.Becker-Cantarino:Schrifstellerinnenł,
s.262–266.
16Ibidem,s.69.
17Ch.Wolfpodkreślałaznaczeniedziałalnościspołeczno-politycznej
Betiny,choćdostrzegałatakżewewcześniejszychdziełach,np.wDie
Günderode,wykraczającypozaramyepokisposóbkobiecejnarracji.Por.
ChristaWolf-Handbuch.Leben-Werk-Wirkung.Hrsg.vonC.Hilmes,
I.Nagelschmidt.Stutgart2016,s.111–112.
18KoncepcjętęwykładaChristaBürger.Por.Eadem:LebenSchreiben.
DieKlassik,dieRomantikundderOrtderFrauen.Stutgart1990.
19Dlawielubadaczy,zwłaszczafeministycznych,śmierćmęża
AchimavonArnima(1781–1831)traktowanajestjakwybawienie,ot-
warciedrogidowolnościtwórczej.Analizakorespondencjipomiędzy
małżonkamivonArnimwskazujenaharmoniępożycia,wzajemne
zrozumienie,wspieranieprzezżonęprocesutwórczegomęża,uwypu-
klającjednocześnieogromnezaangażowanieBetinywprowadzenie
gospodarstwawWiepersdorf,atakżewychowaniedzieci.Upatrywanie
wśmiercimężamomentuwyzwoleniasiłtwórczychwydajesięprze-
sadzone,gdyżcechąpisarstwaBetinybyłaumiejętnośćtransformacji,
copodkreślatakżeCh.Wolf(por.przyp.17).Opowyższychspeku-
lacjachpor.I.Drewitz:Betineł,s.100–127;M.Susman:Frauenł,
s.155–156.
—14—
