Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
8
nuklearnegoodstraszania”,„wyścigzbrojeń”czy„przyczynywojen”.Odkąd
prawdopodobieństwowybuchuglobalnegokonfliktuzbrojnegowEuropie
jestznikome,corazpowszechniejuznajesię,żedefiniowaniebezpieczeństwa
jedyniewkategoriachmilitarnychjestniewłaściwe.Pozakończeniuzimnej
wojnyujawniłysięzagrożenianaturyniemilitarnej.Wieleznichmacharak-
tertransnarodowy,przeciwstawieniesięimwymagazatempodejściawielo-
stronnego,przezinstytucjeutworzonewczasiezimnejwojny.Użycie
środkówmilitarnychdoichrozwiązaniajestnieskuteczneiniejednokrotnie
rodzidalszeproblemy.
Współczesnezagrożeniasąrzadkozagrożeniamidlabezpieczeństwa
państwa,jegosuwerennościiintegralnościterytorialnej.Niesąoneteżje-
dynierezultatemdziałańrządówpaństw,lecztakżeoddziaływaniazjawisk
patologicznychozasięgumiędzynarodowym,któreprzenikajądownętrza
państwa,omijającopartąnasiłachzbrojnychtradycyjnąobronę.Źródłem
współczesnychzagrożeńsączęstokonfliktyomałejintensywności.Studia
nadzagrożeniamiobejmująkonfliktywewnątrzpaństwowe,terroryzmiprze-
stępczośćzorganizowaną.
Badaczewyróżniajądwafilozoficznepodejściadobezpieczeństwa.
Wpierwszymznichbezpieczeństwojestsynonimemakumulacjipotęgi,
rodzajemtowaru,któryaktorpowinienposiadać.Składająsięnietakie
czynniki,jakwłasność,pieniądze,armiaczybroń.Imwięcejpotęgi,tym
większebezpieczeństwo.Wdrugimnatomiastbezpieczeństwojesttożsame
zemancypacją,dotyczysprawiedliwościiprawczłowieka,przejawiasię
wrelacjachmiędzyludźmi.Bezpieczeństwomożemiećcharakternega-
tywny(brakzagrożenia)lubpozytywny(umożliwienierealizacjiinnych
celów)2.
Studianadbezpieczeństwem(securitystudies)wyodrębniłysięzesto-
sunkówmiędzynarodowychpodrugiejwojnieświatowej.Zimnawojna
wpłynęłanasposóbprowadzeniabadańwtymzakresie.Dominowałową-
skiespojrzenienabezpieczeństwopoprzezpryzmatkwestiimilitarnychire-
lacjiWschód–Zachód.Zarazemstudiatestarałysięnadążyćzarozwojem
technologicznymizmianamipolitycznymi.Byłyempiryczne,coobjawiało
sięcorazbardziejszczegółowąanaliząróżnychzagadnieńtechnicznych.
Stopniowotraciłyswójinterdyscyplinarnycharakter,stającsięsubdyscy-
plinąstosunkówmiędzynarodowych.Przedmiotemzainteresowaniastały
siętakieproblemy,jakstrategiaiteorianuklearnegoodstraszania,ekono-
miaobronyisystemdecyzyjny.Żyływsymbioziezpolityką,dostarczając
2PaulD.Williams,SecurityStudies:AnIntroduction,w:PaulD.Williams(red.),SecurityStudies:
AnIntroduction,London,NewYork:Routledge2008,s.6.
