Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Dostępnośćusługpublicznych–
analizaliteraturyprzedmiotu
Pojęciendostępności”
,choćjednozkluczowychwbadaniuusługpublicz-
nych,jestniejednoznaczneiwielowymiarowe(zob.np.Guzik2003;Penchansky,
Thomas1981;Stępniakiin.2017).Dyskusjanadznaczeniemtegoterminubyła
podejmowanazarównonagrunciezagranicznym(zob.np.Bagheri,Benwell,
Holt2005;El-Geneidy,Levinson2006;Guagliardo2004;Penchansky,Thomas
1981),jakipolskim(zob.np.Guzik2003;Ilnicki2014;Stępniakiin.2017;
Śleszyński2014;Taylor1979).Jednązinterpretacjidostępnościzaproponowali
RoyPenchanskyiJ.WilliamThomas(1981).Wprowadzonaprzeznichtypolo-
giaodnosiłasiępierwotniedousługmedycznych,możebyćjednakstosowana
podczasanalizdostępnościróżnychrodzajówplacówek.
Dwapierwszeuwarunkowaniaodnosząsiędoprzestrzeni.Na(1)do-
stępnośćprzestrzenną(accessibility)składasięfizycznaodległośćwyrażona
wmiarachfizycznych(metry,kilometry)lubczasowych(minuty,godziny;
zob.np.Śleszyński2014).Tozkoleiściślewiążesięzdostępnościąkomunikacyj-
ną,czylimożliwościąkorzystaniaztransportupublicznegoorazinfrastruktury
technicznej(np.dobrejjakościdróg)(zob.np.Church,Frost,Sullivan2000;
El-Geneidy,Levinson2006;Taylor1979).Istotnajestteż(2)osiągalnośćdanej
usługi(availability),będącarelacjąmiędzywielkościązasobówapopulacją.
Miarąosiągalnościjestnp.liczbaplacówekzestawionazliczbąmieszkańców1.
Trzykolejneuwarunkowaniazwiązanesązwymiaremspołecznymieko-
nomicznym.Poziomdostępudousługwiążesięz(1)dostosowaniemdopo-
trzebmieszkańców(dostępnościąorganizacyjną;accommodation),cooznacza
1
Badającosiągalność(availability)lubdostępność(accessibility)niezależnieodsiebie,moż-
nawyciągnąćzbytoptymistycznewnioskinatematrozmieszczeniausługpublicznych.Stosun-
kowodobrewskaźnikiosiągalnościnieuwzględniająnierównomiernejdystrybucjiprzestrzennej
usługpublicznychlubichkoncentracjinamałymobszarze(sytuacji,wktórejwszystkieplacówki
znajdująsięwjednymmiejscu).
19
