Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
encuentrosydesencuentrosconmemorativosentreespaña,méxico...
31
elcalendario,lacomunidadreviveelpasadoqueasíllegaaformarpartedel
presente.Lacomunicaciónentrepasadoypresenteseestableceysemantie-
neconformacionesculturales(textos,ritos,monumentos)ycomunicación
institucionalizada(recitación,perpetración,contemplación)loqueAssmann12
llamafigurasdememoria.
Eneltranscursodelosbicentenariosdelasllamadasrepúblicasibero-
americanaslosrepresentantesdelgobiernoespañolbuscanlaprolongación
desuinfluenciaenelcalendarioconmemorativoiberoamericano.Laimpor-
tanciafuturadelaComunidadIberoamericanadeNacionescomoactoren
elescenariointernacionaldependeconsiderablementedeunaadaptaciónde
laconcienciahistóricadefendidaporelorganismoesdecir,lajustificación
históricadesuproyectopolíticoalascondicionesquerigenactualmente
anivelglobal.Elhorizontedeconcepcionessociopolíticasydedemarcacio-
nesideológicasanivelglobalyanosedefineprincipalmentesegúnvisiones
delfuturo,sinoqueesmásbienlaposturahaciaunpasadodeterminadoel
indicadorrelevantedeunposicionamientoideológico.13Crucialenestecon-
textopareceser,sobretodo,ladisposicióndelGobiernoespañolaenfrentarse
aunprocesodeintrospecciónhistóricaquevayamásalládeunaglorificación
delmismo.
Lahistoriacomoherramientapolítica
Lahistoriacomoherramientapolíticafacilitalacreacióndereferencias
conjuntasentregruposdifusosdeunasociedadpluralista,porloqueconstitu-
yeunvehículoparageneraridentidadcolectivaylegitimaciónpolítica.Lapo-
líticadememoria,entendidacomocategoríadeanálisis,ayudaaconcebirla
instrumentalizaciónpolíticadelahistoria,losmotivosylasmodalidadesdesu
construcción,lafuncióndesupresenciaylavirulenciapolíticaenelpresente.
Estaampliaconcepcióndepolíticasdememoriaincluyelaspolíticaspúblicas
dememoriacomosubcategoríadelasmismas,cuyoautoresúnicayexclusiva-
menteelestado.14Elconceptodepolíticasdememoriacomprende,porlotan-
to,dossignificados:porunlado,describeunacategoríadeanálisisy,porotro,
unaestrategiapolítica;esdecir,lainstrumentalizaciónpolíticadelahistoria.
Cadaactuaciónsocialquesesostienefundamentalmenteenpuntosderefe-
renciahistóricosy/oqueintentainfluenciarlainterpretacióndelahistoriase
consideraunapolíticadememoria,independientementedelaspredominantes
12JanAssmann,op.cit.,pág.37.
13ChristianGerbel,op.cit.,pág.7.
14GüntherSandner,HegemonieundErinnerung:ZurKonzeptionvonGeschichtsundVergan-
genheitspolitik,“ÖZP”,núm.30,2001,pág.7.