Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dzowybiórcza”(McCrae,Costa,Jr,2005,s.223).Biografiaobiektywnajest
rejestracjąwszystkiego,coczyniiczegodoświadczajednostka.Jesttoten
aspektsystemuosobowości,którysiłąrzeczyulegazmianiewrazzwiekiem.
Każdyprzeżytydzień,kolejnedoświadczeniesąkumulowanewobiektywnej
biografiijednostki.Mająteżzwiązekztym,jakczłowiekpostrzegaiopisuje
swojeżycie.Biografiaobiektywnazmieniasięzkażdymupływającym
dniem,zmianywobrębiehistoriiżycia(atepodlegająweryfikacjomwtoku
badańbiograficznych)niesąjużtakszybkieikompleksowe.Zapamiętane
doświadczeniaiodczuciaulegająreinterpretacjipodwpływemważnychczy
wręczkrytycznychzdarzeńżyciowych,sprzyjajątemukolejnestrukturalne
bądźinicjowaneprzezjednostkęczyinneosobytranzycje,zmianystatusu
społecznego1.
Wwymiarzeobiektywnympojęciebiografiijestściślepowiązanezpoję-
ciemwzoru,bowiemanalizującludzkieżycie,przywołujemymiędzyinnymi
pojęciawzorukulturowego,osobowego,życiowegoczywreszciewzoru
przebiegużycia.Tenostatnijestwyrazempewnejpowtarzalnościireguły
występującejwprzebiegudoświadczeniażyciowego,stanowijednoczenie
przedmiotocenispołecznychodniesień.Wliteraturzeprzedmiotuużywasię
częstozamiennieokreśleńbiografiaiwzorceprzebiegużycia.
Wwymiarzesubiektywnymbiografiajestzawszenierozerwalniezwią-
zanazniepowtarzalnyminterakcyjnymdoświadczaniemrzeczywistości.
Obiektywnerealiażyciaspołecznegomogądocieraćdoczłowiekatylkoprze-
filtrowaneprzezjegoschematypercepcyjne.Jednostkażyjewięcitworzy
swojąbiografięwwynikuinterakcjizinnymiludźmi,aleczynitozawszew
swójwłasnyindywidualnysposób,cowiążesięztym,żeobiektywnefakty
wcaleniemusządoniejdocierać,azkoleidocierając–ulegająwielumodyfi-
kacjom.Biografiaoznacza,mówiąckrótko,przebiegżycia,możewięcbyć
rozumianajakospołecznakonstrukcjaprzebiegużycialubjakokształtowanie
sięosobowości,tzn.socjalizacjawbiegużycia(Kohli,1978;Hajduk,2001).
Konkretnajednostkowabiografiaodznaczasiępewnymicechamiwspól-
nymiwszystkimludziom,cechamiwspólnymidlaokreślonychgruporaz
___
___
___
___
___
_
1Biografiajestfenomenem,któregodoświadczakażdy.Jejzwiązkizosobowościączło-
wiekaniesąjednakdokońcarozstrzygnięte.Dlaprzykładupięcioczynnikowateoriaosobo-
wościMcCraeiCosta(2005)uwzględniakomponentycentralne:podstawowetendencje(neu-
rotyczność,ekstrawertyczność,otwartość,ugodowość,sumienność),charakterystyczneprzy-
stosowania(obejmującezjawiskauwarunkowanekulturowo,dążeniaipostawy)orazobraz
siebiedefactowtychprzystosowaniachzawierającysię(obejmującyschematyJaimityosobi-
ste)orazkomponentyperyferyjne,pozostająceniejakonazewnątrzosobowości.Donich
należąbiologicznedeterminantyorazzewnętrznewpływy(normykulturowe,zdarzenia,
sytuacjeżyciowe),reprezentującewzajemneoddziaływaniaosobowościzorganizmemioto-
czeniemorazbiografiaobiektywnaobejmującareakcjeemocjonalne,zachowania,chronologię
życiowychdoświadczeń.Autorzystarająsięudowodnićtezęowzględnejstałościpodstawo-
wychtendencjiosobowościowych,uniezależnionychodstrukturyiprzebiegużycia.
12
