Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania

Barbara Woynarowska, Zbigniew Izdebski, Anna Kowalewska, Krystyna Komosińska

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-01-16329-7

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2010

Liczba stron:

403

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Woynarowska, Barbara; Izdebski, Zbigniew; Kowalewska, Anna; Komosińska, Krystyna. Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010, 403 s. ISBN 978-83-01-16329-7

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Woynarowska, B.

A1 Izdebski, Z.

A1 Kowalewska, A.

A1 Komosińska, K.

T1 Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2010

SN 978-83-01-16329-7

Bibliografia BibTex:

@Book{ 26597, author = "Woynarowska, Barbara and Izdebski, Zbigniew and Kowalewska, Anna and Komosińska, Krystyna", editor = "", title = "Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2010", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-16329-7" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Woynarowska, Barbara

AU - Izdebski, Zbigniew

AU - Kowalewska, Anna

AU - Komosińska, Krystyna

ED -

TI - Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2010

SN - 978-83-01-16329-7

ER -

Netografia (standard APA):

Woynarowska, Barbara; Izdebski, Zbigniew; Kowalewska, Anna; Komosińska, Krystyna. Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010 [dostęp: 23 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/biomedyczne-podstawy-ksztalcenia-i-wychowania-barbara-woynarowska-zbigniew-26597.

wychowanie, kształcenie

Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania

Znakomity podręcznik niezbędny do nauki, pracy dydaktycznej i w codziennym życiu prezentuje:

rozwój biologiczny,

zdrowie i potrzeby ucznia/wychowanka w różnych okr...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-16329-7

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2010

Liczba stron:

403

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa (Barbara Woynarowska)8
Historia kształcenia pedagogów i nauczycieli w zakresie zagadnień biomedycznych w Polsce (Barbara Woynarowska)12
CZĘŚĆ I. Wychowanek, uczeń. Rozwój, zdrowie i potrzeby biologiczne w różnych okresach życia18
ROZDZIAŁ 1. Rozwój biologiczny człowieka20
1.1. Rozwój osobniczy człowieka - zagadnienia ogólne (Barbara Woynarowska)20
1.1.1. Sfery rozwoju i ich wzajemny związek21
1.1.2. Etapy w rozwoju osobniczym23
1.1.3. Dymorfizm płciowy25
1.2. Rozwój fizyczny człowieka (Barbara Woynarowska)27
1.2.1. Aspekty rozwoju fizycznego27
1.2.2. Czynniki wpływające na rozwój fizyczny33
1.2.3. Metody oceny rozwoju fizycznego39
1.2.4. Wiek rozwojowy49
1.2.5. Tendencje przemian w rozwoju fizycznym50
1.2.6. Najczęstsze zaburzenia w rozwoju fizycznym dzieci i młodzieży53
1.3. Rozwój motoryczny (Barbara Woynarowska)59
1.3.1. Podstawowe pojęcia59
1.3.2. Przebieg rozwoju motorycznego w ontogenezie62
1.3.3. Czynniki wpływające na rozwój motoryczny65
1.3.4. Metody oceny rozwoju motorycznego66
1.3.5. Tendencje przemian sprawności fizycznej69
1.4. Charakterystyka rozwoju fizycznego i motorycznego oraz sposoby zaspokajania potrzeb biologicznych w poszczególnych okresach życia (Barbara Woynarowska)71
1.4.1. Okres prenatalny71
1.4.2. Okres noworodkowy79
1.4.3. Okres niemowlęcy83
1.4.4. Okres poniemowlęcy87
1.4.5. Okres przedszkolny90
1.4.6. Młodszy wiek szkolny93
1.4.7. Okres dojrzewania płciowego95
1.4.8. Okres młodzieńczy104
1.4.9. Etap stabilizacji105
1.4.10. Etap rozwoju regresywnego - starzenie się i starość107
1.5. Rozwój seksualny (Zbigniew Izdebski)113
1.5.1. Podstawowe pojęcia113
1.5.2. Przebieg rozwoju psychoseksualnego119
1.5.3. Biologiczne, psychiczne i społeczno-kulturowe uwarunkowania rozwoju seksualnego125
1.5.4. Zachowania seksualne w dzieciństwie i w okresie dojrzewania129
1.5.5. Ryzykowne zachowania seksualne młodzieży i zapobieganie im135
1.5.6. Zaburzenia i problemy seksualne w dzieciństwie i młodości139
ROZDZIAŁ 2. Wybrane układy i funkcje organizmu człowieka ważne dla procesów uczenia się (Anna Kowalewska)146
2.1. Układ nerwowy147
2.1.1. Wybrane informacje o budowie i funkcji układu nerwowego147
2.1.2. Zmiany w układzie nerwowym w różnych okresach rozwoju ontogenetycznego156
2.2. Układ wzrokowy i słuchowy161
2.2.1. Układ wzrokowy, jego budowa, funkcja i rozwój162
2.2.2. Układ słuchowy, jego budowa, funkcja i rozwój164
2.3. Biologiczne mechanizmy procesu uczenia się167
2.3.1. Przejawy, rodzaje i sposoby uczenia się168
2.3.2. Pamięć a uczenie się169
2.4. Fizjologiczne podłoże emocji172
2.5. Fizjologiczny mechanizm reakcji stresowej i wpływ stresu na zdrowie oraz zdolność do uczenia się175
2.6. Biologiczne uwarunkowania dysleksji rozwojowej182
ROZDZIAŁ 3. Podstawowe potrzeby biologiczne człowieka i sposoby ich zaspokajania185
3.1. Żywienie (Anna Kowalewska)186
3.1.1. Regulacja pobierania pokarmu186
3.1.2. Zasady racjonalnego żywienia188
3.1.3. Związek między żywieniem, zdrowiem a dyspozycją do nauki196
3.2. Aktywność fizyczna (Barbara Woynarowska)198
3.2.1. Funkcje aktywności fizycznej w różnych okresach życia199
3.2.2. Zmiany aktywności fizycznej w ontogenezie i czynniki ją warunkujące199
3.2.3. Zalecany poziom aktywności fizycznej201
3.2.4. Niedostatki aktywności fizycznej u dzieci i młodzieży - przyczyny i skutki203
3.3. Zachowanie odpowiedniego rytmu pracy i odpoczynku (Krystyna Komosińska, Barbara Woynarowska)206
3.3.1. Rytmy biologiczne206
3.3.2. Praca, zmęczenie, odpoczynek208
3.3.3. Sen214
3.4. Ochrona przed szkodliwymi dla rozwoju i zdrowia czynnikami środowiskowymi (Barbara Woynarowska, Anna Kowalewska)218
3.4.1. Ochrona przed zanieczyszczeniami powietrza atmosferycznego219
3.4.2. Ochrona przed narażeniem na środowiskowy dym tytoniowy220
3.4.3. Ochrona przed nadmiernym nasłonecznieniem223
3.4.4. Ochrona przed hałasem225
ROZDZIAŁ 4. Zdrowie i wybrane problemy zdrowotne dzieci i młodzieży229
4.1. Związki między zdrowiem a edukacją (Barbara Woynarowska)229
4.2. Zdrowie i czynniki je warunkujące (Barbara Woynarowska)231
4.2.1. Definicje zdrowia231
4.2.2. Holistyczne podejście do zdrowia232
4.2.3. Czynniki warunkujące zdrowie235
4.2.4. Mierniki zdrowia238
4.2.5. Profilaktyka chorób i promocja zdrowia239
4.3. Sytuacja zdrowotna dzieci i młodzieży (Barbara Woynarowska)243
4.3.1. Główne problemy zdrowotne dzieci i młodzieży244
4.3.2. Zdrowie młodzieży w jej subiektywnej ocenie248
4.4. Wybrane problemy zdrowotne dzieci i młodzieży w wieku szkolnym i sposoby zapobiegania im250
4.4.1. Wypadki i urazy (Barbara Woynarowska)250
4.4.2. Zaburzenia zdrowia psychicznego (Krystyna Komosińska)254
4.4.3. Używanie substancji psychoaktywnych (Anna Kowalewska)263
4.4.4. Choroby przewlekłe (Barbara Woynarowska)274
4.4.5. Zakażenie HIV (Krystyna Komosińska)282
4.5. Wczesne zapobieganie wybranym chorobom przewlekłym ujawniającym się u dorosłych (Barbara Woynarowska)285
4.5.1. Zapobieganie przedwczesnemu rozwojowi miażdżycy285
4.5.2. Wczesne zapobieganie osteoporozie288
4.5.3. Wczesne zapobieganie rakowi szyjki macicy292
4.6. Profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami (Barbara Woynarowska)295
4.6.1. Koncepcja profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami295
4.6.2. Organizacja profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami296
CZĘŚĆ II. Nauczyciel/wychowawca - ochrona i promocja jego zdrowia (Barbara Woynarowska)304
ROZDZIAŁ 1. Charakterystyka społeczno-demograficzna nauczycieli306
ROZDZIAŁ 2. Obciążenia zawodowe nauczycieli i ich skutki zdrowotne309
2.1. Czynniki wpływające na obciążenie zawodowe nauczycieli309
2.2. Wpływ obciążeń zawodowych na zdrowie i samopoczucie nauczycieli311
2.3. Pomiar obciążeń psychospołecznych w zawodzie nauczyciela312
ROZDZIAŁ 3. Problemy zdrowotne nauczycieli i zapobieganie im314
3.1. Przewlekłe choroby narządu głosu315
3.2. Zespół wypalenia zawodowego319
ROZDZIAŁ 4. Działania w zakresie ochrony i promocji zdrowia nauczycieli324
4.1. Ochrona zdrowia nauczycieli324
4.2. Promocja zdrowia pracujących327
CZĘŚĆ III. Środowisko i organizacja pracy szkoły (Barbara Woynarowska)332
ROZDZIAŁ 1. Środowisko szkoły i jego wymiary334
1.1. Środowisko społeczne szkoły334
1.2. Środowisko fizyczne szkoły337
ROZDZIAŁ 2. Wybrane elementy środowiska fizycznego szkoły339
2.1. Budynek i teren szkoły339
2.2. Warunki sanitarno-higieniczne341
2.3. Mikroklimat i oświetlenie343
2.4. Zapobieganie nadmiernemu hałasowi w szkole345
2.5. Meble szkolne347
2.6. Zabezpieczenie przed wypadkami i urazami oraz dostępność pierwszej pomocy354
ROZDZIAŁ 3. Aspekty zdrowotne organizacji pracy i życia szkoły359
3.1. Rozkład i organizacja lekcji359
3.2. Przerwy międzylekcyjne361
3.3. Żywienie w szkole362
3.4. Warunki i organizacja aktywności fizycznej w szkole365
ROZDZIAŁ 4. Szkoła promująca zdrowie369
4.1. Szkoły promujące zdrowie w Polsce369
4.2. Szkoły promujące zdrowie w Europie373
Bibliografia376
Indeks nazwisk391
Indeks rzeczowy395
Wykaz źródeł zdjęć401
O Autorach402

Historiakształceniapedagogówinauczycieliwzakresiezagadnieńbiomedycznych...

łobysiędowiedzieć,ktowpadłnatenpomysłopewnymwalorzehistorycznym.

Tenprzedmiotobejmowałsporozajęćzbiologiiczłowieka.Tobyłanowość.Zni-

kłahigiena,powstały„biomedycznepodstawy”(Izdebski,2004,s.58).Napoleon

Wolański(antropolog,auksologiekolog),współredaktoriwspółautorpierwszego

podręcznikategoprzedmiotu(1979),przypuszcza,żenazwaprzedmiotu„wyszła

chybazZakładuHigienySzkolnejPaństwowegoZakładuHigieny(PZH),wktó-

rymproblememtymzajmowałsięLechZdunkiewicz”(Wolański,2006).

Autorempierwszegoprogramunauczaniabiome-

dycznychpodstawrozwojuiwychowania,zatwierdzo-

negoprzezMinisterstwoNauki,SzkolnictwaWyższe-

goiTechnikinapoczątkulat70.ubiegłegowieku,był

równieżN.Wolański.Wprogramietymuwzględnił

onpięćnastępującychdziałów:(1)Zdrowie,ocena

jegostanuiochrona;(2)Czynnikirozwojuczłowieka

zelementamihigieny;(3)Okresyrozwojuczłowie-

ka;(4)Problemymedycynynaszejcywilizacji.Chory

uczeń–wychowanek;(5)Higienapsychiczna.

Przydatnośćtegoprogramubyłasprawdzanaprzez

AutoraijegowspółpracownikówwWyższejSzkole

NauczycielskiejwCzęstochowie(odrokuakademic-

NapoleonWolański

kiego1973/1974).Łącznaliczbagodzinzajęćwynosiła

180.Doprogramutegoprzedmiotubyłdostosowany

wspomnianywcześniejpierwszypodręcznikBiomedycznepodstawyrozwojuiwy-

chowania.Byłotoobszernedzieło,znacznieodbiegająceoddotychczasowejkon-

cepcjihigienyszkolnej.

W1982r.naWydzialePedagogicznymUniwersytetuWarszawskiegoutworzo-

noKatedręBiomedycznychPodstawRozwojuiWychowania,którejkierownikiem

byłdo1997r.A.Jaczewski.Jesttojedynawkrajujednostkaotejnazwiewszko-

łachwyższych.W2009r.zmienionojejnazwęnaZakładBiomedycznychiPsycho-

logicznychPodstawEdukacji.

Wokresieminionych30latopublikowanowPolscekilkanaściepodręczni-

kówdlastudentów.Tytułyichbyłyzróżnicowane1.Największydorobekwtym

zakresiemaA.Jaczewski,który,abypodnieśćrangęprzedmiotu,przezwielelat

organizowałdokształcaniedlajegowykładowców(łącznie12kursokonferencji

dokońcalat80.).Sprzyjałotointegracjiśrodowiskaorazdyskusjomnadkoncep-

cjąprogramu.PodręcznikiautorstwalubpodredakcjąA.Jaczewskiegotworzą

dwie„serie”:

l1993–1994–dwapodręcznikiobejmująceszerokizakreszagadnień,wtym

takżepewneelementydotyczącetradycyjnejhigienyszkolnej(higienapracy

1Należądonichksiążkiautorstwa:Bartkowiaka(1980,1981);Jethona(1984);Komosińskiej

(1995);Doleżych,Łaszczycy(2004);Jopkiewicza,Suligi(2005).

Brak wyników

Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra