Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wnajogólniejszymujęciudotycząceczłowiekabłędynależyod-
nosićzarównodowszystkichrodzajówaktywnościorazzwiązanych
znimiczynności,jakidoichrezultatówl
Wewszystkichsferachaktywnościwystępujądwarodzajebłędów:
błędywynikającezniewłaściwegodziałaniazorientowanegonare-
alizacjęokreślonegoceluorazbłędyspowodowanebrakiemdziałania,
gdyto,cowświetleposiadanejwiedzypowinnobyćzrobione,nie
zostaje,zjakichśpowodów,uczynionelTenostatnirodzajbłędówjest
nazywanybłędamizaniechanial
Porządkującpoznawczoróżnerodzajeludzkiejaktywności,na-
leżyliczyćsięzichpodstawowympodziałem:nadziałaniazewnętrz-
neiwewnętrznelWdziałaniachzewnętrznychpojawiająsiębłędy
zwanepraktycznymi,awdziałaniachwewnętrznych,związanych
zaktywnościąumysłową,występująbłędymyślenia,którerównież
głównymźródłembłędówpraktycznychlWprowadzonytupodziałna
błędypraktyczneibłędywmyśleniujestnajbardziejogólnympodzia-
łemwszystkichbłędówlPodziałtakiwydajesięlepszyniżzazwyczaj
stosowanypodziałnabłędypraktyczneiteoretyczne,albowiembłędy
poznawcze(podstawowyrodzajbłędówwmyśleniu)dotycząnietylko
wiedzyteoretycznej,aletowarzysząteżpostrzeganiuiinterpretowaniu
konkretnychzjawiskwżyciucodziennymlNatomiastterminnteoria”
iprzymiotniknteoretyczny”związanezwiedząnaukową,nietylko
ogólną,alerównieżspełniającąokreślonewarunki,zależneodrodzaju
nauki-odmiennewnaukachempirycznychorazdedukcyjnych3l
OdróżniamypraktycznedziałaniaodmyśleniaonichlPodczas
wykonywaniakażdejczynnościmożemyoniejmyśleć,kontrolującjej
prawidłowyprzebieglubmożemymyślećoczymśinnym,coczasa-
mistajesięprzyczynąpopełnionegobłędupraktycznegolWniektó-
rychprzypadkachmyślenieoczymśinnymwtrakciedziałania,tzwl
zamyśleniesię,takbardzomożenaspochłonąć,żepowstanąnawet
tragiczneskutki,naprzykładwejściepodsamochódidoprowadzenie
dokalectwa,anawetutratyżycialZdarzasiętakże,żepodczasruty-
nowychczynnościniemyślimyotym,corobimy;ponieważdobrzeje
znamy,naszaświadomośćmożebyćprzyichwykonywaniucałkowicie
wyłączonaljednakczynności,którewymagająpełnejumysłowej
3
PodziałbłędównapraktyczneiteoretycznewprowadzaTadeuszKotarbińskiw:Sprawność
ibłąd,PZWS,Warszawa1970lBłędyteoretyczneokreślajakozwiązanezakceptacjąmyśli
fałszywych,cosiępokrywazwyróżnionymitubłędamipoznawczymil
10