Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.Kałuski(2003,2004),A.Gorzym-Wilkowski(2005).
Specyficznągrupęstanowiąpracepoświęconetrójstykomgranicpolitycznych,
tjregionomgdziezbiegająsięgranicetrzechpaństw:W.Brücher(1989),W.Brücher,
R.P.Franke(1999),T.Hardi(2005),S.Kałuski(2006,2008).
Trudnopowiedziećczyznajdąnaśladowcówbadaniaiutrwalisięnowanazwa
„geografiasąsiedztwa”.Wroku1995ukazałasięksiążka,wjęzykupolskim
iniemieckim,zatytułowana
PolskaNiemcy.GeografiasąsiedztwawnowejEuropie,
podredakcjąB.KortusaiE.Buchhofera.Byłtoefektwspółpracygeografów
zBrunszwikuiKrakowa.Opisanowniejróżneproblemywspółpracytransgranicznej
międzyobupaństwami,niestroniącodwskazaniasytuacjitrudnychlubwręcz
konfliktowych.Winnychopracowaniach,którychtematykęmożnazakwalifikować
do„geografiisąsiedztwa”postrzegamyzaskakującązgodnośćopiniiwodniesieniu
donaszychtrzechsąsiadówzokresuPRLjakiisąsiadówzokresupóźniejszego.
WczasachPRLJ.Ławski(1974)pisał:„PorazpierwszywhistoriiPolskanacałej
długościswychgraniczaczęłasąsiadowaćzprzyjaznymi,sojuszniczymipaństwami”.
WpodręcznikugeografiiF
.Szlajfera,któryukazałsięwroku1998(podkreślenie
S.K.)czytamy:„Porazpierwszyodstulecimamyuswychgranicprzyjaciółniezaś
wrogów”.Obydwajautorzyzgodnieteżzalecająostrożność.Pierwszyzcytowanych
przestrzega:„aniokolicznościprzyjaznegosąsiedztwa,anidogodnościwprzebiegu
nowejliniigranicyniezwalniająodradzającegosiępaństwapolskiegoodobowiązku
zapewnienianależytejochronygranic”.Autorszkolnegopodręcznika„manadzieję,
żedziśiwprzyszłościzestronysilniejszychodnassąsiadówniespotkanasżadne
zagrożenie.Nieoznaczatojednak,żeniemusimysiętroszczyćonasze
bezpieczeństwo
”.
Zagadnieniembudzącymcorazwiększezainteresowaniegeografówjestkwestia
przenikaniaprzezgranicepaństwchoróbludziizwierząt.Pisząotym:W.Bailey
(1992),M.E.Wilson(1995),I.Łęcka(1999).Problematykataznajdziezapewnewielu
naśladowcówwobectakichzjawiskjak„chorobawściekłychkrów”,„ptasiagrypa”,czy
szybkorozprzestrzeniającesięgroźnechorobyludzi.
Nazainteresowaniezestronygeografówczekaproblemniekontrolowanego
rozprzestrzenianiasiętzw.roślinizwierzątinwazyjnych.Pomimo,żetakokreślane
gatunkistanowiąistotnezagrożeniedlafloryifaunykażdegokraju,dopieroniedawno
podjętoskoordynowanepróbyzmierzeniasięztymproblemem.Powołanodwie
międzynarodoweorganizacjezajmującesięgromadzeniemiwymianąinformacji
ztegozakresu.WPolsceInstytutOchronyPrzyrodyPANstworzyłbazędanych,
wktórejobecnie(2011)znalazłosięponad800gatunkówinwazyjnych,które
przeniknęłynaterenPolski.Pytanieczyiwjakimzakresiegranicepaństwmogąbyć
zaporąwniekontrolowanym,niebezpiecznymrozprzestrzenianiusięroślinizwierząt
możebyćkierowanetakżedogeografów.
Dozagadnieńokreślonychjakowspomniane„varia”możnazaliczyćnp.opracowania
oedukacjiregionalnejnapograniczachpaństw(AwramiukA.2010),czy
ozróżnicowaniukulturowymobszarówprzygranicznychwykazanympoprzezwyniki
badańkuchniregionalnych(ZegarT.2006).Specyficznatematykatonazewnictwo
obiektówgeograficznychrozdzielonychgranicamipaństw(GórskiA.Z.2009;Cywiński
W.2009).
Wykazanepowyżejgrupytematyczneizagadnienianiewyczerpująoczywiście
bogatejiróżnorodnejproblematykigeograficznychbadańgranicpolitycznych.
Różnorodnośćproblemówimetodbadańorazjejpowiązaniazinnymidziedzinami
wiedzynieułatwiajązdefiniowaniageografiigranicpolitycznych.Częstonieczynią
tegonawetautorzyprac,którychjestonaokreśleniemtytułowym,możliwe,
żewobawiezarzutupromowaniadezintegracjigeografiilubswoistegosnobizmu.Rolę
geografiiwbadaniachgranicpolitycznychtrafnieokreślaH.Donnan,T.M.Wilson
(2007):„Jakodyscyplinaakademickageografiazajmujesięstudiaminad
przestrzennymwymiaremgranicorazsposobami,dziękiktórymterytorium
itopografia,pośródinnychaspektówśrodowiskafizycznego,wchodząwrelacje
zespołecznymi,ekonomicznymi,politycznymiikulturowymiuwarunkowaniami
narodówipaństw”.Geografięgranicpolitycznychmożnaokreślićjakodziałbadań