Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIV:Triumfzasadynarodowej
77
tychwariantówrozwijałysięwizjesocjalistycznaisyjonistyczna.Ostatecznie
jednakprzepełnionynacjonalistycznymiafektamiduchepoki,atakżerze-
czywistaodrębnośćjęzykowa,religijnaiekonomicznaŻydówdoprowa-
dziłydorosnącejakceptacjitezy,żeŻydzistanowiąosobnynaródwAustro-
-Węgrzech,acozatymidzie:doumocnieniaichidentyfikacjinarodowej.
DlaŻydówjakojedynejspośródomawianychgrupnarodowychGalicjanie
stanowiłaPiemontu.Syjoniścipunktdojściaswojejdziałalnościupatrywali
wkolonizacjiPalestynyibudowiepaństważydowskiego,dlategoLarryWolf
pomysłowostwierdza,żeprowincjabyławichodczuciuraczejEgiptem,zktó-
regonależałowyjśćdoZiemiObiecanej211.Tymjednakróżnilisięodswoich
pobratymcówwRosji,skupionychworganizacjiChowewejSyjon-przy-
znajetozarównoWolf,jakiShanes-żeodsuwalimarzenieostworzeniu
dlaŻydówdomuwPalestynienaodległąprzyszłość,skupiającsięnażyciu
galicyjskiejdiaspory.WpływnatomiałasilnaidentyfikacjaŻydów,wpew-
nymstopniutakżesyjonistów,zprowincjąorazrelacjalojalnościowałącząca
ichzcesarzemFranciszkiemJózefemijegoimperium.Toowaidentyfikacja
iowarelacjaprzynajmniejczęściowookreślałytożsamośćżydowskichmiesz-
kańcówGalicji,nawetukierunkowanąnarodowo,wdobiepokojowegoistnie-
niaprowincjiiwczasie-byłaotymmowa-gdyogarnęłająwojna,apotem
geopolitycznyniebyt212.
Rozważającrozwójruchównarodowychwprowincjiorazichniewąt-
pliwywpływnaupowszechnianieidentyfikacjinarodowejwśródtamtejszych
Polaków,UkraińcówiŻydów,wartomiećwpamięcikilkakwestii.
Popierwsze,ruchytedziałałynietylkowsamymregionie,aleiwramach
państwaHabsburgów.nNaródiimperium-powiadaJudson-napoczątku
XXwiekuuchodzącezabiegunoweprzeciwieństwa,wciążkonstytuowały
jednodrugiewwarunkachdlasiebienawzajemstwarzanych”213.Tezębadacza
odekadywyprzedziłapodobnaintuicjaHannahArendt,którawKorzeniach
totalitaryzmupisała,żewteoriimiędzynacjonalizmemaimperializmemistnieje
przepaść,leczwpraktycepokonywalnaipokonywana214.WGalicjipokony-
wanojąwdwóchkierunkach.Zjednejstrony-zjawiskotoobszernieanalizuje
Vushko-administracjahabsburskawepoceabsolutyzmu,choćmiałatłumić
różniceetnicznemiędzyGalicjanami,nierzadkopromowałaruchynarodowe.
German-SpeakingPolishJewishSurvivors,nTeLeoBaeckInstituteYearBook”64,2019,nr1,
s.159-178.
211L.Wolf,TeIdeaofGalicia...,s.329.
212Por.tamże;L.Wolf,GalicyjscyŻydzi...,s.125-128;J.Shanes,Tworzeniesięnarodu...,
s.169.
213P.M.Judson,ImperiumHabsburgów...,s.274.
214H.Arendt,Korzenietotalitaryzmu,t.1-2,przeł.M.Szawiel,D.Grinberg,War-
szawa2008.
