Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
23
zredagowanymwznanymnamobecniekształcienapoczątkuXIIw.
WzmiankinatematzwolennikówMahometaodnaleźćmożemyteż-co
zrozumiałe-wtekstachopowiadającychokonfrontacjimieszkańców
RusizMongołami/Tatarami,np.wXV-wiecznejOpowieściobitwie
zMamajem.Wartotuwskazaćkilkaszczególnieinteresujących,zpunktu
widzeniabadańnadliterackimwizerunkiemPersjanekiArabek,zabytków:
Palejakomentowana-niektórzybadaczeuznajązaprzekładutwo-
rugreckiego,któryniezachowałsięwwersjioryginalnej,innizaś
twierdzą,żestanowionaoryginalnąkompilacjęcerkiewnosłowiań-
ską,stworzonąnapodstawieróżnychtekstówwschodniochrześci-
jańskich(m.in.EfremaSyryjczyka,Pseudo-MetodegozPatary,
KosmasaIndikopleustesa,EpifaniuszazSalaminyiJanaEgzarchy),
wBułgariiwpołowieXw.lubwXI-XIIIw.naRusi.Zpewnością
utwórtenmusiałpowstaćprzedXIVw.,gdyżztegostuleciapochodzą
jegonajstarsze,istniejąceodpisy(proweniencjistaroruskiej).Omawiany
zabytekmożnauznaćzaswegorodzajusummęówczesnejwiedzy
oświecie,naktórejkartachrozważaniateologicznesąsiadujązobja-
śnieniami,dotyczącymiszereguzjawiskzzakresugeografiiczybio-
logii.Palejakomentowanajestteżtekstemowyraźnymzacięciupole-
micznym,przeciwkoheretykomorazwyznawcomjudaizmuiislamu
43
.
Wędrówkazatrzymorza-jestwyczerpującymopisempodróżypo
obszarachBliskiegoWschoduiIndii,odbytejosobiścieprzezkupca
twerskiego,AtanazegoNikitina,wlatach1468-1475.NaWschód
43
Палеятолковая,ed.,transl.А.М.
Камчатно
в,Москва2002;И.Ю.
Крач-
ковский,Предистория…,s.18-19;О.В.Творогов,ПалеяТолковая,[in:]Сло-
варькнижниковикнижностиДревнейРуси(XI-перваяполовинаXIVв.)…,s.285-288;
Е.Г.Водолазкин,ВсемирнаяисториявлитературеДревнейРуси.Наматериале
хронографическогоипалейногоповествованияXI-XVвв.,München2000,s.251-269;
Т.Л.Вилкул,ТолковаяпалеяиПовестьвременныхлет.Сюжетораздѣлeнии
языкъ,Ru6,2007,s.37-85;P.Bushkovitch,Orthodoxy…,s.123;M.Skowronek,
Średniowieczneopowieścibiblijne.Palejahistorycznawtradycjibizantyńsko-słowiańskiej,
Łódź2017,s.18-19;eadem,Wobronieortodoksji.Głosyantyheretyckieiantymuzuł-
mańskiewPalei-historia,typologia,tekstologia,[in:]WidmoMahometa…,s.238-239;
Z.A.Brzozowska,M.J.Leszka,T.Wolińska,Muhammad…,s.306-311.