Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Kozubski(red.),P.Liberski(red.),Chorobyukładunerwowego,Warszawa2003
ISBN83-200-2972-4,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2004
1
Chorobyinfekcyjne
układunerwowego
Bakteryjnezapalenieoponiinnezakażeniabakteryjne
PawełP
lLiberski,WaleriaHryniewicz,JanuszJeljaszewicz,MirosławJlMossakowski
Bakteryjnezapalenieopon
Bakteryjnezapalenieoponjestostrąchorobąinfek-
cyjnąobejmującą,exdefinitione,naciekzapalnyopo-
nymiękkiejipajęczejorazprzestrzenipodpajęczy-
nówkowej,szerzącąsiędomózgowowzdłużtzw.
przestrzeniVirchowa–Robina.
Epidemiologia
Bakteryjnezapalenieoponmózgowo-rdzeniowych
rozwijasięnaskutekwniknięciabakteriidopłynu
mózgowo-rdzeniowego.Najczęściejinwazjanastępu-
jedrogąkrwionośnązpozaczaszkowychogniskza-
każenia(np.zapaleniestawów,zapaleniepłuc,bakte-
riemia)bądźzmiejsckolonizacji,np.nosogardzieli.
Bakteriemogątakżewniknąćprzezciągłośćwprze-
bieguprocesówropnychobejmującychsąsiadujące
tkankiinarządywobrębiegłowyiszyi(zapalenie
uchaśrodkowego,wewnętrznego,zatok,ropieńpoza-
gardłowy,okołożebrowyitp.).Trzeciądrogąjestbez-
pośredniewprowadzeniedrobnoustrojówdoo.u.n.
(np.urazy,zabiegichirurgiczne).
Daneepidemiologicznewskazują,żebakteryjne
zapalenieoponnadaljestczęstąchorobąnacałym
świecie.Zapadalnośćróżnisięznaczniemiędzykra-
jamiizależyodwieku,rasy,płci,stanuukładuod-
pornościowego,zamożnościkrajuipolitykizdrowot-
nej.Średniazapadalnośćnaświeciewynosiok.
10–12/100000.Jednakistniejąkraje,wktórychmo-
żeonasięgać70/100000(pasmeningokokowy
wAfryce),awokresachepidemicznychprzekraczać
500/100000.Wkrajachwysokouprzemysłowionych
jestznacznieniższaiśredniowynosi3–6/100000.
WPolscewostatnichlatachwynosiniewieleponad
3/100000.WUSA,gdzienajwcześniejwprowadzo-
noszczepionkęprzeciwkoHaemophilusinfluenzae
typub(Hib)udzieci,zapadalnośćznaczącospadła
(z2,9/100000w1986r.do0,2/100000w1995r.).
Śmiertelnośćzpowodubakteryjnegozapaleniaopon
pozostajewścisłymzwiązkuzczynnikiemetiolo-
gicznymiwkrajachrozwiniętychwynosi3–6%
wprzypadkuzakażeńwywołanychprzezHaemo-
philusinfluenzaetypb,10–15%wzakażeniachNeis-
seriameningitidisi10–25%wzakażeniachStrepto-
coccuspneumoniae.Trwałeuszkodzeniao.u.n.
występująnajczęściejwprzebieguzakażeńpneumo-
kokowych.Wkrajachrozwijającychsięśmiertelność
możeprzekraczać80%.
Wwielukrajachświataprzedwprowadzeniempo-
wszechnychszczepieńdzieciprzeciwHib(lata90.)
drobnoustrójtenbyłodpowiedzialnyzanajwiększą
liczbęprzypadkówbakteryjnegozapaleniaopon.
Wkrajach,gdzieszczepienianiezostaływprowadzo-
nedonarodowychkalendarzyszczepień,wdalszym
ciągujesttojednaznajczęstszychprzyczynobokSl
pneumoniaeiNlmeningitidislTetrzydrobnoustroje
sąodpowiedzialnezaponad80%przypadków
wszystkichbakteryjnychzapaleńoponzwyłącze-
niemokresunoworodkowegoiwczesnoniemowlęce-
go(poniżej3.miesiącażycia).Wtymokresienaj-
częstszymiczynnikamietiologicznymisąStreptoco-
ccusagalactiae,EscherichiacoliK1,Listeria
