Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Artykuły
przybliżasiędopojęciawykluczeniaspołecznego,jakożeubóstwobardzo
częstowspółwystępujezwykluczeniemspołecznymlubobazjawiskana
siebiezachodzą(Golinowska,2008,s.1161117).
Wzglobalizowanymświeciemamydoczynieniazobszaraminierów-
ności,marginalizacjiiwykluczeniaspołecznegowykraczającymipoza
granicepaństw.Wynikająone1popierwsze1ztego,żeprocesamiglo-
balizacyjnyminieobjętewszystkiekrajeświata.Podrugie1zauważa
sięproceszmniejszeniamocyirolipaństwawsferzegospodarczejna
rzeczponadnarodowychkorporacji,awsferzepolitycznejispołecznej1
narzeczdecentralizacji,samorządnościspołecznościlokalnychiinsty-
tucjipozarządowych,któreprzejmujączęśćzadańpolitykispołecznej
(Wnuk-Lipiński,2004).
AnthonyGiddenszauważa,żewiększośćmajątkuświatowegojest
skupionawkrajachuprzemysłowionychczyteżrozwiniętych.Podczas
gdywkrajachrozwijającychsiępanujepowszechnabieda,asystemedu-
kacjiiopiekizdrowotnejnieodpowiadanazapotrzebowaniespołeczne,
wszystkotozaśprzytłaczaciężarzadłużeniazagranicznego(Giddens,
2004,s.91).
Kryzysyekonomicznezawszeboleśnieuderzająwnkapitałspołecz-
ny”,podczasgdykapitałfinansowywychodziznichobronnąręką.Wolny
rynek,zktórymwiązanotakwielenadziei,okazujesiędoskonałymgwa-
rantemopłacalnościprodukcji,leczniesprzyjapożądanemurozwojowi
irównościszansrozwojowych.Globalizacjanieprzynosipowszechnych
korzyści,stajesiętylkonarzędziemosiąganiazyskówprzezjejpotenta-
tów.Zasadyzyskuiopłacalnościniesposóbzastosowaćdoświatakultu-
ry,edukacji,wartościidlategostajesięonaskutecznyminstrumentem
marginalizacjiiwykluczenia(Pilch,2004,s.68).
Doniosłejprzyczynymarginalizacjiwielkichgrupspołecznychdo-
patrywaćsiętrzebawsferzeideologiiiwierzeńreligijnych.Towłaśnie
ideologiaireligiabyłyinadaljeśliniejednymzgłównychpowodów,
toparawanemzasłaniającymrzeczywisteprzyczynywielukonfliktów
wojennych,wojendomowychiantagonizmówdzielącychspołeczeństwa,
atakżemarginalizacjiwielkichgrupspołecznych.Przyczynąjesttakże
obowiązującyporządekprawny(Kowalak,1998).
AnalizaprzyczynmarginalizacjiwPolscepo1989rokupozwala
stwierdzić,żegłównąmakrospołecznąprzyczynąpowstaniategozjawi-
skajestzbytgwałtownieprzebiegającazmianaspołeczna1.
Jakoprzyczynęwykluczeniaspołecznegomożnarównieżwskazaćnie-
równościspołeczne.Kategorianierównościspołecznychjestjednązklu-
1SzerzejnatematzmianyspołecznejorazzjawiskjejtowarzyszącychpiszeE.Biel-
ska(2009).